W dzisiejszym cyfrowym świecie, w którym online obecność jest kluczowa dla biznesu, tworzenie stron internetowych staje się coraz bardziej złożonym i wielowymiarowym zadaniem. Oprócz atrakcyjnego designu i funkcjonalności, istotną rolę odgrywa również dostępność cyfrowa – zapewnienie, że treść jest zrozumiała i czytelna dla wszystkich użytkowników, w tym osób z niepełnosprawnościami.
Podstawy dostępnej treści
Kluczem do stworzenia dostępnej cyfrowo strony internetowej jest zastosowanie prostego i klarownego języka oraz przemyślanej struktury treści. Według wytycznych Ministerstwa Cyfryzacji, sześć podstawowych elementów, o które powinien zadbać każdy twórca dokumentów tekstowych, to:
- Podział na akapity i logiczne części ze śródtytułami: Prawidłowe strukturyzowanie treści ułatwia nawigację, zwłaszcza dla osób korzystających z czytników ekranu.
- Listy elementów: Uporządkowanie informacji w formie list jest bardziej czytelne niż wymienianie elementów po przecinkach.
- Tekst alternatywny dla grafik: Opis grafik i multimediów pozwala na pełne zrozumienie treści również przez osoby niewidzące.
- Czytelne tabele: Tabele powinny być tworzone za pomocą dedykowanych narzędzi, a nie formatowane ręcznie.
- Zrozumiałe linki: Tekst linku powinien jasno informować, dokąd prowadzi, bez konieczności analizowania kontekstu.
- Prosty język: Zastosowanie prostego języka, zrozumiałego dla odbiorców o różnym poziomie wykształcenia, czyni treść przystępną dla wszystkich.
Warto podkreślić, że dostępność cyfrowa nie jest zadaniem wyłącznie dla specjalistów – każdy może wprowadzać te proste dobre praktyki do swojej codziennej pracy nad tworzeniem treści.
Formatowanie treści – kluczowe elementy
Pierwszym krokiem do stworzenia dostępnej strony jest właściwe formatowanie tekstu. Kluczową rolę odgrywają tutaj śródtytuły i akapity, które pomagają w orientacji w strukturze dokumentu.
Śródtytuły i hierarchia nagłówków
Prawidłowo zbudowane śródtytuły, oznaczone odpowiednimi poziomami nagłówków (od H1 do H6), ułatwiają poruszanie się po treści. Dzięki temu użytkownicy, w tym osoby korzystające z czytników ekranu, mogą szybko odnaleźć interesujące ich fragmenty. Ponadto dobrze zorganizowane nagłówki pozwalają na automatyczne wygenerowanie spisu treści czy zakładek w dokumencie.
| Styl nagłówka | Zastosowanie |
|---|---|
| Nagłówek 1 (H1) | Tytuł całego dokumentu |
| Nagłówek 2 (H2) | Główne sekcje lub rozdziały |
| Nagłówek 3 (H3) | Podsekcje lub podrozdziały |
| Nagłówek 4 (H4) | Dalsze podziały treści |
| Nagłówek 5 (H5) | Kolejne poziomy podziału |
| Nagłówek 6 (H6) | Najniższy poziom podziału |
Pamiętaj, że jeśli chcesz utworzyć dostępny PDF z dokumentu, styl “Tytuł” nie konwertuje się na nagłówek H1. W takim przypadku oznacz go jako “Nagłówek 1”, a dla pozostałych śródtytułów wybieraj odpowiednio “Nagłówek 2” do “Nagłówek X”.
Akapity i listy
Kolejnym ważnym elementem jest podział treści na akapity. Krótkie i zwięzłe akapity ułatwiają czytanie i lepsze zrozumienie przekazywanej informacji. Warto również rozważyć użycie list punktowanych lub numerowanych, zamiast prostego wyliczania elementów po przecinkach. Listy pomagają w uporządkowaniu informacji i ułatwiają nawigację, szczególnie dla osób korzystających z czytników ekranu.
Wyróżnienia i formatowanie
Zastosowanie pogrubień, kursywy i innych form wyróżnień pomaga zidentyfikować najważniejsze fragmenty tekstu. Ułatwia to szybkie skanowanie treści i odnalezienie kluczowych informacji, co jest szczególnie przydatne dla osób z niepełnosprawnościami wzroku.
Obrazy, multimedia i tabele
Kolejnym istotnym elementem dostępnej treści są grafiki, zdjęcia, infografiki oraz tabele. Każdy z tych elementów wymaga odpowiedniego przygotowania, aby zapewnić pełną dostępność.
Tekst alternatywny
Kluczowym aspektem jest zapewnienie tekstu alternatywnego (alt text) dla obrazów i multimediów. Opis ten pozwala osobom niewidzącym lub słabowidzącym zrozumieć zawartość danego elementu graficznego. Tekst alternatywny powinien być zwięzły, ale jednocześnie dobrze oddawać kontekst użycia danej grafiki.
Tabele
Tabele należy tworzyć przy użyciu dedykowanych narzędzi, a nie formatować ręcznie. Pozwala to na zachowanie odpowiedniej struktury, która jest czytelna również dla czytników ekranu. Pamiętaj, aby zapewnić czytelne nagłówki kolumn i wierszy.
Linki i nawigacja
Linki to kluczowy element stron internetowych, ułatwiający poruszanie się po treści. Aby były one dostępne i zrozumiałe dla wszystkich użytkowników, warto przestrzegać kilku zasad:
- Opisowy tekst linku: Zamiast używać ogólnych sformułowań, takich jak “kliknij tutaj”, stwórz link, którego tekst precyzyjnie informuje, dokąd prowadzi.
- Wyróżnienie linków: Linki powinny wyraźnie odróżniać się od zwykłego tekstu, np. poprzez podkreślenie lub zmianę koloru.
- Otwieranie w nowym oknie: Jeśli link prowadzi do zewnętrznej strony, ustaw atrybut
target="_blank", aby otwierał się w nowej karcie. - Informacja o formacie i rozmiarze: Jeśli link prowadzi do pliku, warto podać jego format i przybliżoną wielkość, np. “Lista kontrolna do badania dostępności – DOCX, 122 kB”.
Dzięki tym prostym praktykom linki staną się czytelne i intuicyjne dla wszystkich, w tym dla osób z niepełnosprawnościami.
Prosty język – podstawa dostępnej treści
Kluczowym elementem dostępnej treści jest zastosowanie prostego, zrozumiałego języka. Oznacza to rezygnację ze skomplikowanych, formalnych sformułowań na rzecz jasnych, jednoznacznych wyrażeń. Według wytycznych Ministerstwa Edukacji Narodowej, prosty język:
- Wykorzystuje krótsze i prostsze słownictwo oraz konstrukcje zdaniowe.
- Unika specjalistycznego żargonu i sformułowań, które mogą być niezrozumiałe dla osób spoza danej branży.
- Wyjaśnia trudniejsze pojęcia i terminy w sposób przystępny.
- Posługuje się aktywnymi formami czasowników, zamiast biernych.
- Organizuje treść w logiczną strukturę, z jasno określonym celem i przejrzystym tokiem narracji.
Przejście na prosty język nie tylko zwiększa dostępność treści, ale również pomaga w budowaniu lepszego zrozumienia i zaangażowania wśród wszystkich użytkowników, niezależnie od ich możliwości.
Podsumowanie
Dostępność cyfrowa to nie jest tylko zadanie dla specjalistów – każdy z nas może i powinien dbać o to, aby tworzone przez nas treści internetowe były zrozumiałe i czytelne dla wszystkich. Poprzez zastosowanie prostego języka, czytelnej struktury, odpowiedniego formatowania oraz właściwego przygotowania elementów graficznych i multimedialnych, możemy stworzyć witryny, z których swobodnie skorzystają również osoby z niepełnosprawnościami.
Warto pamiętać, że dbałość o dostępność to nie tylko kwestia etyczna i społeczna, ale również biznesowa. Strony, które są łatwe w obsłudze i zrozumiałe dla wszystkich użytkowników, mają większe szanse na zaangażowanie, konwersję i budowanie długotrwałych relacji z klientami. Dlatego inwestycja w dostępność treści powinna być kluczowym elementem strategii każdej firmy tworzącej swoją obecność online.
Strony internetowe to nie tylko atrakcyjny wygląd i zaawansowane funkcje, ale przede wszystkim zrozumiała i dostępna treść. Stosując dobre praktyki, takie jak te przedstawione w niniejszym artykule, możesz stworzyć witryny, które będą w pełni dostępne i użyteczne dla wszystkich odwiedzających.
