Uważaj na phishing i wyłudzenia online

Oszuści sieciowi: Niebezpieczna gra na złowienie naiwnych

Usiądź wygodnie, bo mam dla ciebie prawdziwą bombę informacyjną na temat jednego z najbardziej popularnych i niebezpiecznych zagrożeń w sieci – phishingu. To coś, na co każdy z nas powinien być wyjątkowo czujny, zwłaszcza w tych szalenie konsumpcyjnych czasach przedświątecznych.

Pamiętasz może ten klasyczny obrazek, kiedy to niewinny rybak rzuca przynętę, a głupia rybka, zamiast jej unikać, z entuzjazmem ją pożera? Bardzo podobna sytuacja ma miejsce w cyberprzestrzeni, tyle że to cyberprzestępcy pełnią rolę wędkarzy, a my – użytkownicy internetu – jesteśmy tymi nieostrożnymi rybkami.

Zespół reagowania na incydenty cyberbezpieczeństwa – CSIRT NASK zarejestrował w 2019 roku 6484 incydentów, z czego aż 4100 było atakami typu fraud, czyli oszustwami internetowymi. Możesz mi wierzyć, że to naprawdę niepokojąca statystyka.

Phishing – niebezpieczny trend

Jedną z najpopularniejszych metod wykorzystywanych przez cyberprzestępców do wyłudzania naszych danych są ataki typu phishing. Jak sama nazwa wskazuje, phishing to nic innego jak cyfrowa wersja tradycyjnego łowienia ryb. Oszuści internetowi starają się nas bowiem “złowić” i wyciągnąć z nas cenne informacje, takie jak dane logowania do kont bankowych, social mediów czy systemów biznesowych.

Aby to osiągnąć, cyberprzestępcy stosują różne wyrafinowane techniki, opierające się na inżynierii społecznej. Próbują nas zwieść, podszyć się pod zaufane instytucje lub osoby i zmanipulować, abyśmy sami podjęli działania zgodne z ich zamierzeniami. Mogą to być na przykład sfałszowane maile lub SMS-y, które wydają się autentyczne, ale w rzeczywistości mają na celu wyłudzenie naszych poufnych danych.

Ważne jest, aby zwracać szczególną uwagę na domeny stron internetowych, do których jesteśmy przekierowywani z takich wiadomości. Cyberprzestępcy często rejestrują podobne do prawdziwych adresy, licząc na to, że w pośpiechu nie zauważymy różnicy.

Nierzadko w takich wiadomościach znajdziemy również podejrzane linki lub załączniki, które mogą być zainfekowane złośliwym oprogramowaniem. Kliknięcie w nie może skutkować przejęciem kontroli nad naszym urządzeniem lub kradzieżą naszych danych.

Spear-phishing – osobisty atak na ciebie

Szczególnie niebezpieczną odmianą phishingu jest tzw. spear-phishing. W tym przypadku cyberprzestępcy przeprowadzają ukierunkowane ataki na konkretne osoby, opierając się na szczegółowym rozpoznaniu ich sytuacji.

Mogą na przykład podszywać się pod naszych partnerów biznesowych, z którymi regularnie współpracujemy. Wiadomość będzie wtedy spersonalizowana, nawiązując bezpośrednio do naszych relacji. To czyni atak jeszcze bardziej wiarygodnym i trudniejszym do zidentyfikowania.

Wyobraź sobie, że otrzymujesz mail rzekomo od twojego kluczowego dostawcy, w którym prosi cię o pilną płatność. Oczywiście w treści znajdziesz odnośnik do fałszywej strony płatności. Jeśli dasz się nabrać i tam wprowadzisz swoje dane, możesz być niemal pewien, że wkrótce stracisz pieniądze.

Uważaj na gorączkę zakupową

Szczególnie narażeni na tego typu ataki jesteśmy w okresie przedświątecznym, kiedy to zwykle robimy mnóstwo zakupów online. Cyberprzestępcy masowo wysyłają wtedy wiadomości SMS podszywające się pod firmy kurierskie, informując o rzekomych problemach z dostarczeniem przesyłki. Zachęcają do kliknięcia w link i uzupełnienia danych, by móc ją odebrać.

Oczywiście, gdy to zrobimy, trafiamy na fałszywą stronę, gdzie mamy wprowadzić nasze dane karty płatniczej. A wtedy pieniądze z naszego konta znikają jak kamfora.

Pamiętaj, że firmy kurierskie lub pocztowe nigdy nie będą cię prosić o uzupełnienie danych w ten sposób. Jeśli masz wątpliwości, skontaktuj się z nimi bezpośrednio, używając oficjalnych numerów lub adresów email.

Jak się bronić przed phishingiem?

Chcesz wiedzieć, jak skutecznie chronić się przed tego typu atakami? Poniżej przedstawiam najważniejsze zasady:

1. Zawsze weryfikuj nadawcę wiadomości: Jeśli otrzymasz podejrzanego maila lub SMS-a, sprawdź, czy nadawca jest naprawdę tym, za kogo się podaje. Zadzwoń na oficjalny numer lub napisz na oficjalny adres email danej instytucji, aby potwierdzić autentyczność wiadomości.

2. Uważaj na linki i załączniki: Nigdy nie klikaj w linki ani nie otwieraj załączników z nieznanych źródeł. Mogą one zawierać złośliwe oprogramowanie, które zhakuje twoje urządzenie.

3. Sprawdzaj adresy stron internetowych: Jeśli otrzymasz link do strony, na której masz się zalogować, uważnie przyjrzyj się jej adresowi. Często cyberprzestępcy rejestrują bardzo podobne do prawdziwych domeny, licząc na twoją nieuwagę.

4. Zgłaszaj podejrzane wiadomości: Jeśli zidentyfikujesz phishingową wiadomość, zgłoś ją do CERT Polska. To zespół reagowania na incydenty komputerowe, który zajmie się sprawą.

5. Bądź ostrożny na portalach społecznościowych: Uważaj również na podejrzane wiadomości otrzymywane przez komunikatory lub media społecznościowe. Cyberprzestępcy coraz częściej wykorzystują te kanały do ataków.

6. Monitoruj swoje konta bankowe i karty płatnicze: Regularnie sprawdzaj wyciągi z konta i uważaj na nieznane transakcje. Szybko reaguj, jeśli zauważysz coś niepokojącego.

Pamiętaj, że najbardziej skuteczną obroną przed phishingiem jest zachowanie zdrowego rozsądku i czujności. Nigdy nie podawaj poufnych informacji na prośbę osoby, której tożsamości nie możesz zweryfikować.

A gdyby mimo wszystko stałeś się ofiarą takiego ataku, niezwłocznie zgłoś to odpowiednim organom, takim jak Policja lub Prokuratura. Im szybciej zareagujesz, tym większe szanse, że uda ci się zminimalizować straty.

Podsumowanie

Phishing to poważne zagrożenie, z którym musimy się mierzyć w codziennym korzystaniu z internetu. Cyberprzestępcy stale udoskonalają swoje metody, by nas oszukać i wyłudzić nasze cenne dane. Dlatego tak ważne jest, abyśmy byli czujni i podchodzili z dużą ostrożnością do każdej podejrzanej wiadomości.

Pamiętaj, że strony internetowe to nie tylko twórcza wizytówka firmy, ale także narzędzie, które musi zapewniać bezpieczeństwo użytkownikom. Dlatego warto zainwestować w profesjonalną ochronę, by chronić siebie i swoich klientów przed niebezpiecznymi atakami.

Bądź więc uważny, ufaj swoim instynktom i nie daj się zwieść sprytnym oszustom. Twoje bezpieczeństwo online to najważniejsza sprawa!