Zapewnienie dostępności cyfrowej
Współczesny internet to przestrzeń, w której treści audiowizualne odgrywają kluczową rolę. Nie można sobie wyobrazić profesjonalnej strony internetowej bez krótkich filmów, podcastów czy interaktywnych prezentacji. Niestety, takie materiały są często niedostępne dla osób niesłyszących lub słabosłyszących. Aby zapewnić pełną włączającą dostępność, konieczne jest dodanie do nich transkrypcji lub napisów.
Ustawa o dostępności cyfrowej, wprowadzona w 2019 roku, jasno określa, że wszystkie podmioty publiczne muszą zapewnić dostępność swoich stron internetowych oraz aplikacji mobilnych zgodnie z wytycznymi WCAG 2.1 na poziomie AA. Oznacza to m.in. konieczność zapewnienia tekstowych zapisów treści multimedialnych, czyli transkrypcji lub napisów.
Jednak niezależnie od wymagań prawnych, zapewnienie dostępnych napisów lub transkrypcji do materiałów audio i wideo przynosi wiele korzyści, wykraczających poza samą grupę osób z niepełnosprawnościami słuchu. Oto główne powody, dla których warto zadbać o tę funkcjonalność:
Korzyści z transkrypcji i napisów
1. Dostępność dla osób niesłyszących i słabosłyszących
Przede wszystkim, transkrypcje i napisy umożliwiają dostęp do treści multimedialnych osobom niesłyszącym i słabosłyszącym. Materiały bez tej funkcjonalności są dla nich niemal całkowicie niedostępne. Dzięki tekstowemu zapisowi mogą one aktywnie korzystać z filmów, podcastów czy prezentacji.
2. Lepsze zrozumienie treści
Napisy i transkrypcje ułatwiają zrozumienie przekazu nawet osobom bez niepełnosprawności słuchu. Mogą one pomóc w przyswojeniu treści w głośnym otoczeniu, jak np. w komunikacji miejskiej, czy w sytuacji, gdy dźwięk jest wyłączony.
3. Zwiększenie zasięgu i zaangażowania
Dodanie napisów lub transkrypcji rozszerza grono potencjalnych odbiorców materiałów audiowizualnych. Dzięki temu treści mogą dotrzeć do większej liczby użytkowników, co przekłada się na wyższe wskaźniki oglądalności i zaangażowania.
4. Optymalizacja pod kątem wyszukiwarek
Tekstowy zapis treści multimedialnych ułatwia indeksację tych materiałów przez wyszukiwarki internetowe. Dzięki temu, treści z napisami lub transkrypcjami mają większe szanse na wyświetlanie w rezultatach wyszukiwania.
5. Wsparcie dla osób o różnych potrzebach
Napisy i transkrypcje pomagają osobom z różnymi niepełnosprawnościami lub preferencjami. Mogą z nich korzystać nie tylko osoby niesłyszące, ale również osoby z dysleksją, afazją czy autyzmem.
Standardy i narzędzia do tworzenia napisów i transkrypcji
Istnieje kilka powszechnie stosowanych standardów i rozwiązań technicznych ułatwiających dodawanie napisów i transkrypcji do materiałów audiowizualnych.
Napisy
Napisy to zsynchronizowany z materiałem wideo tekstowy zapis dialogów i istotnych dźwięków. Mogą one zawierać także informacje o mówcach czy opisywać ważne sceny. Najpopularniejszym formatem napisów jest plik .SRT, który może być dołączany do wielu odtwarzaczy wideo.
Tworzenie napisów może odbywać się na kilka sposobów:
- Ręczne wpisywanie – jest to żmudny i czasochłonny proces, ale zapewnia największą dokładność.
- Automatyczne generowanie – dostępne są narzędzia wykorzystujące technologię rozpoznawania mowy, które potrafią szybko wygenerować napisy. Jakość jest jednak nieco niższa.
- Edycja automatycznie wygenerowanych napisów – to kompromisowe rozwiązanie, łączące prędkość automatycznego generowania z ręczną korektą.
Wiele platform do hostowania materiałów wideo, takich jak YouTube, oferuje wygodne narzędzia do tworzenia i edycji napisów.
Transkrypcje
Transkrypcja to pełny tekstowy zapis materiału audiowizualnego, zawierający nie tylko dialogi, ale również opisy ważnych dźwięków i scen. W przeciwieństwie do napisów, transkrypcje mogą stanowić osobny dokument, nie wyświetlany synchronicznie z materiałem.
Tworzenie transkrypcji przebiega podobnie do tworzenia napisów:
- Ręczne przepisywanie z nagrania.
- Automatyczne generowanie przy użyciu narzędzi rozpoznawania mowy.
- Korekta automatycznie wygenerowanej transkrypcji.
Transkrypcje mogą być umieszczane bezpośrednio na stronie, obok lub pod materiałem wideo, bądź udostępniane jako osobny plik do pobrania.
Tłumaczenie na język migowy
Dla wielu osób niesłyszących naturalnym językiem jest język migowy. Dlatego oprócz napisów lub transkrypcji, warto rozważyć także dodanie tłumaczenia materiału na język migowy.
Jest to jednak najbardziej czasochłonne i kosztowne rozwiązanie, wymagające nagrania tłumacza i zintegrowania go z materiałem wideo. Koszt takiego rozwiązania może wahać się w granicach 150-200 PLN za krótki film.
Najlepsze praktyki i trendy w tworzeniu napisów i transkrypcji
Przy tworzeniu napisów i transkrypcji należy kierować się pewnymi najlepszymi praktykami, aby zapewnić najwyższą jakość i użyteczność:
- Zapewnienie synchronizacji napisów/transkrypcji z materiałem audiowizualnym.
- Stosowanie czytelnej czcionki i kontrastowych kolorów dla napisów.
- Umieszczanie napisów/transkrypcji w bezpośrednim sąsiedztwie materiału wideo.
- Dbanie o kompletność napisów/transkrypcji – włączanie nie tylko dialogów, ale także opisu istotnych scen i dźwięków.
- Oznaczanie zmian mówców w transkrypcjach.
Warto także śledzić najnowsze trendy i rozwiązania w tej dziedzinie. Przykładowo, coraz większą popularność zyskują napisy rozszerzone, zawierające dodatkowe informacje, takie jak opisy dźwięków czy scen.
Ponadto, automatyczne generowanie napisów i transkrypcji staje się coraz bardziej zaawansowane i dokładne, dzięki postępom w dziedzinie rozpoznawania mowy.
Podsumowanie
Dodawanie napisów i transkrypcji do materiałów audiowizualnych na stronach internetowych to kluczowy element zapewnienia dostępności cyfrowej. Nie tylko spełnia ona wymagania prawne, ale także przynosi wiele korzyści, takich jak zwiększenie zasięgu, lepsze zrozumienie treści czy optymalizacja pod kątem wyszukiwarek.
Istnieje wiele standardów i narzędzi ułatwiających tworzenie napisów i transkrypcji, od prostego ręcznego wpisywania, po zaawansowane rozwiązania oparte na automatycznym rozpoznawaniu mowy. Warto także śledzić najnowsze trendy i stosować najlepsze praktyki w tej dziedzinie.
Zachęcamy wszystkich twórców stron internetowych do włączania napisów i transkrypcji do materiałów audio/wideo – to inwestycja, która przyniesie wymierne korzyści i poprawi dostępność Twojej witryny dla wszystkich użytkowników.
Stronyinternetowe.uk to serwis poświęcony kompleksowemu wsparciu w zakresie projektowania, tworzenia i pozycjonowania stron internetowych. Zapraszamy do zapoznania się z naszą ofertą!
