Co to jest RODO?
Ogólne rozporządzenie o ochronie danych osobowych (RODO) to przepisy unijne mające na celu ujednolicenie zasad ochrony danych osobowych na terenie całej Unii Europejskiej. RODO określa reguły przetwarzania danych osobowych przez podmioty prywatne i publiczne. Zastąpiło wcześniejsze dyrektywy krajowe w tej dziedzinie.
RODO weszło w życie 25 maja 2018 roku. Jego celem było wzmocnienie praw osób fizycznych do ochrony ich danych osobowych. RODO nałożyło nowe obowiązki na podmioty przetwarzające dane osobowe, w tym firmy zajmujące się marketingiem internetowym.
Jak RODO wpływa na marketing internetowy?
RODO ma bezpośredni wpływ na działania marketingowe prowadzone w Internecie. Określa ono zasady pozyskiwania i wykorzystywania danych osobowych, w tym danych niezbędnych do prowadzenia kampanii e-mailowych, targetowania reklam czy budowania profili użytkowników.
Aby prowadzić legalny marketing internetowy, muszę przestrzegać następujących zasad RODO:
Podstawa prawna przetwarzania danych
Każde przetwarzanie danych osobowych musi mieć uzasadnioną podstawę prawną. Najczęstszą podstawą w marketingu jest zgoda osoby, której dane dotyczą. Muszę więc uzyskać świadomą i dobrowolną zgodę na przetwarzanie danych w celach marketingowych.
Obowiązek informacyjny
Osoby, których dane zbieram, muszę poinformować o celu i zakresie przetwarzania ich danych. Obowiązek ten obejmuje podanie takich informacji jak administrator danych, cele przetwarzania, okres przechowywania danych czy uprawnienia osoby, której dane dotyczą.
Prawo do sprzeciwu i zapomnienia
Osoby, których dane przetwarzam, mają prawo do sprzeciwu wobec przetwarzania ich danych w celach marketingowych. Muszę wówczas zaprzestać wykorzystywania tych danych. Mają one również prawo do żądania usunięcia ich danych (prawo do bycia zapomnianym).
Bezpieczeństwo danych
Muszę stosować odpowiednie środki techniczne i organizacyjne, aby chronić dane przed nieupoważnionym dostępem, utratą czy zniszczeniem. Obowiązek ten obejmuje m.in. pseudonimizację i szyfrowanie danych, regularne testowanie i ocenę skuteczności środków bezpieczeństwa.
Uprawnienia osób, których dane dotyczą
Osoby, których dane przetwarzam, mają szereg uprawnień wynikających z RODO, takich jak prawo dostępu do danych, prawo do sprostowania danych, prawo do przenoszenia danych czy prawo do ograniczenia przetwarzania. Muszę umożliwić im realizację tych praw.
Ocena skutków przetwarzania danych
W przypadku operacji przetwarzania danych osobowych, które mogą powodować wysokie ryzyko naruszenia praw osób fizycznych, muszę przeprowadzić ocenę skutków planowanych operacji przetwarzania.
Rejestr czynności przetwarzania danych
Jako podmiot przetwarzający dane osobowe na dużą skalę, muszę prowadzić rejestr czynności przetwarzania danych osobowych. Rejestr ten ułatwia spełnianie obowiązków wynikających z RODO.
Przekazywanie danych do państw trzecich
RODO nakłada szczególne warunki na przekazywanie danych osobowych poza Europejski Obszar Gospodarczy (EOG). Jako podmiot działający w marketingu internetowym, muszę zwrócić szczególną uwagę na tę kwestię, np. przy korzystaniu z narzędzi lub usług firm spoza EOG.
Przykłady zastosowania RODO w marketingu internetowym
Aby lepiej zilustrować wymogi RODO w praktyce marketingowej, przeanalizujmy kilka przykładów:
Formularze kontaktowe i zapisu na newsletter
Zbierając dane za pośrednictwem formularzy kontaktowych lub formularzy zapisu na newsletter, muszę wyraźnie poinformować o celu przetwarzania danych oraz uzyskać świadomą i dobrowolną zgodę na ich przetwarzanie.
Formularz powinien zawierać obowiązkową zgodę na przetwarzanie danych w celach marketingowych, z możliwością jej niewyrażenia. Muszę również zapewnić możliwość wycofania zgody w przyszłości.
Targetowanie reklam
Przy targetowaniu reklam online, takich jak reklamy behawioralne czy remarketing, muszę posiadać zgodę użytkowników na przetwarzanie ich danych osobowych w celach marketingowych. Zgoda ta powinna być dobrowolna, świadoma i konkretna.
Muszę również zapewnić łatwą możliwość wycofania zgody oraz poinformować o przetwarzaniu danych w celach marketingowych.
Analityka internetowa
Przy korzystaniu z narzędzi analitycznych, takich jak Google Analytics, muszę zwrócić uwagę na anonimizację danych użytkowników i uzyskanie odpowiednich zgód na przetwarzanie danych osobowych. Muszę również poinformować o stosowaniu tych narzędzi oraz celu przetwarzania danych.
Profile użytkowników
Budowanie profili użytkowników w celach marketingowych jest możliwe tylko za ich zgodą. Muszę poinformować o zakresie i celu profilowania oraz umożliwić łatwe wycofanie zgody w przyszłości.
Przetwarzanie danych wrażliwych
RODO nakłada szczególne restrykcje na przetwarzanie danych wrażliwych, takich jak dane o światopoglądzie, preferencjach seksualnych czy stanie zdrowia. W marketingu internetowym powinno się unikać przetwarzania tego typu danych, chyba że jest to absolutnie konieczne i spełnione są rygorystyczne warunki RODO.
Podsumowanie
RODO wprowadza szereg obowiązków dla firm prowadzących działania marketingowe w Internecie. Jako podmiot przetwarzający dane osobowe w celach marketingowych, muszę zapewnić odpowiednie podstawy prawne do przetwarzania danych, stosować środki bezpieczeństwa danych, informować o przetwarzaniu, umożliwiać realizację praw osób, których dane dotyczą oraz przestrzegać zasad przekazywania danych poza EOG.
Przestrzeganie RODO jest obowiązkowe, a jego naruszenie może prowadzić do poważnych konsekwencji, w tym nałożenia wysokich kar finansowych. Dlatego tak ważne jest zrozumienie i wdrożenie wszystkich wymagań RODO w strategiach marketingu internetowego.