Dlaczego bezpieczne przechowywanie haseł jest tak istotne?
Hasła są kluczem dostępu do naszych cyfrowych tożsamości. Bez prawidłowego zabezpieczenia haseł nasze dane osobowe, komunikacja e-mailowa, transakcje finansowe i wiele innych wrażliwych informacji może zostać ujawnione. Właściwe przechowywanie haseł stanowi niezbędne zabezpieczenie przed cyberprzestępcami i chroni naszą prywatność oraz bezpieczeństwo w sieci.
Cyberprzestępcy wykorzystują różne techniki, aby zdobyć hasła, takie jak ataki słownikowe, ataki siłowe, kradzione bazy danych oraz techniki inżynierii społecznej. Raz uzyskane hasło może otworzyć im drogę do kradzieży tożsamości, wyłudzenia pieniędzy lub nawet sabotażu. Dlatego tak ważne jest, aby stosować sprawdzone metody przechowywania haseł, które znacznie utrudniają atakującym ich odzyskanie.
Jako użytkownicy musimy zrozumieć powagę sytuacji i postępować zgodnie z najlepszymi praktykami w zakresie bezpieczeństwa haseł. W tej kompleksowej analizie omówię najskuteczniejsze sposoby zabezpieczania haseł, abyś mógł chronić swoją cyfrową tożsamość i dane.
Co to jest sól i dlaczego jest ważna w procesie hashowania?
Podczas dyskusji na temat bezpiecznego przechowywania haseł często pojawia się termin “sól”. Sól to losowo wygenerowana unikalna wartość, która jest dodawana do hasła przed jego zahaszowaniem. Ma ona na celu zwiększenie losowości i unikalności hashowanych wartości, nawet jeśli dwa hasła są identyczne.
Rozważmy następujący przykład:
- Hasło 1: “Haslo123!”
- Hasło 2: “Haslo123!”
Jeśli zahashujemy te dwa hasła bez użycia soli, otrzymamy dokładnie tę samą wartość skrótu dla obu haseł. To z kolei ułatwia atakującym prowadzenie ataków słownikowych i tęczowych tabel, ponieważ mogą oni po prostu powiązać znane wartości skrótu z potencjalnymi hasłami.
Jednak po dodaniu losowej soli do każdego hasła przed zahaszowaniem, nawet jeśli dwa hasła są identyczne, ich wartości skrótu będą całkowicie różne. Spójrzmy na ten przykład:
- Hasło 1 + sól: “Haslo123!eLV7Qq2X”
- Hasło 2 + sól: “Haslo123!kD9Zm8Yx”
Zahashowanie tych dwóch ciągów utworzy dwie zupełnie różne wartości skrótu, znacznie utrudniając atakującym odnalezienie oryginalnych haseł.
Ponadto sól zwiększa również entropię, czyli losowość i nieprzewidywalność, zahashowanych wartości, co jeszcze bardziej utrudnia odgadnięcie oryginalnych haseł.
Należy pamiętać, że sól powinna być unikalna dla każdego hasła i przechowywana razem z wartością skrótu. Podczas uwierzytelniania użytkownika należy pobrać odpowiednią sól, dodać ją do wprowadzonego hasła, a następnie zahashować i porównać wynik z przechowywaną wartością skrótu.
Jakie są zalecane funkcje hashujące do przechowywania haseł?
Wybór odpowiedniej funkcji hashującej ma kluczowe znaczenie dla bezpiecznego przechowywania haseł. Nie wszystkie funkcje hashujące są stworzone do tego samego celu i niektóre są bardziej odpowiednie niż inne do hashowania haseł.
Oto kilka zaleceń dotyczących funkcji hashujących, które są odpowiednie do hashowania haseł:
1. Bcrypt
Bcrypt jest jedną z najbardziej zalecanych funkcji hashujących do przechowywania haseł. Została specjalnie zaprojektowana z myślą o hashowaniu haseł i oferuje kilka kluczowych zalet:
- Wykorzystuje technikę soli, co oznacza, że każda zahashowana wartość jest unikalna, nawet jeśli dwa hasła są identyczne.
- Jest funkcją “wolną”, co oznacza, że jest celowo zaprojektowana, aby być obliczeniowo kosztowna, co utrudnia ataki siłowe i tęczowe tabele.
- Posiada parametr określający koszt, który można dostosować w celu zwiększenia bezpieczeństwa w miarę wzrostu mocy obliczeniowej.
2. Argon2
Argon2 jest nowszą funkcją hashującą, która zdobyła uznanie społeczności kryptograficznej. Została zaprojektowana jako następca bcrypt i została wybrana jako zwycięska w konkursie Password Hashing Competition w 2015 roku. Oferuje kilka ulepszonych funkcji w porównaniu z bcrypt, takich jak:
- Większa odporność na ataki wykorzystujące GPU i FPGA.
- Bardziej elastyczne parametry dostosowywania kosztów, umożliwiające dopasowanie do różnych środowisk.
- Dodatkowa ochrona przed atakami brudnej pamięci podręcznej.
3. Scrypt
Scrypt to kolejna dobrze znana funkcja hashująca, która została zaprojektowana z myślą o hashowaniu haseł. Podobnie jak bcrypt, jest funkcją “wolną” i wykorzystuje technikę soli. Jej główną cechą jest duże zapotrzebowanie na pamięć, co utrudnia ataki przy użyciu sprzętu dedykowanego, takiego jak ASIC lub FPGA.
4. PBKDF2 (Password-Based Key Derivation Function 2)
PBKDF2 to funkcja pochodna kluczy oparta na hasłach, która może być również używana do hashowania haseł. Chociaż nie jest tak popularna jak bcrypt lub Argon2, nadal jest uważana za bezpieczną opcję, pod warunkiem, że jest prawidłowo skonfigurowana z dużą liczbą iteracji i odpowiednią długością soli.
Ważne jest, aby unikać używania ogólnych funkcji hashujących, takich jak MD5 lub SHA-256, do hashowania haseł. Te funkcje nie zostały zaprojektowane z myślą o hashowaniu haseł i są łatwe do przełamania za pomocą współczesnych metod ataku.
Podczas wyboru funkcji hashującej do przechowywania haseł należy wziąć pod uwagę czynniki takie jak wydajność, elastyczność, odporność na ataki oraz wsparcie i akceptację przez społeczność kryptograficzną.
Jak wygenerować losową sól do hashowania haseł?
Dodawanie soli do haseł przed ich zahashowaniem jest niezbędne do zapewnienia bezpiecznego przechowywania haseł. Jednak samo użycie soli nie wystarczy – ważne jest, aby sól była naprawdę losowa i unikalna dla każdego hasła. W przeciwnym razie ryzyko związane z atakami słownikowymi i tęczowymi tabelami nadal będzie występować.
Oto kilka zaleceń dotyczących generowania losowej soli:
1. Użyj bezpiecznego generatora liczb losowych
Nigdy nie powinno się używać słabych lub deterministycznych generatorów liczb losowych do generowania soli. Zamiast tego należy użyć kryptograficznie bezpiecznego generatora liczb losowych (CSPRNG), który jest zaprojektowany do generowania prawdziwie losowych wartości.
W większości języków programowania istnieją wbudowane funkcje do generowania CSPRNG, takie jak:
crypto.randomBytes()
w Node.jsSecureRandom
w Javiesecrets.token_hex()
w Pythonie
2. Użyj odpowiedniej długości soli
Długość soli powinna być wystarczająco duża, aby zapewnić odpowiednią entropię i uniknąć kolizji. Większość ekspertów ds. bezpieczeństwa zaleca używanie soli o długości co najmniej 128 bitów (16 bajtów) lub dłuższej.
3. Przechowuj sól razem z zahashowanym hasłem
Po wygenerowaniu losowej soli dla danego hasła należy ją bezpiecznie przechowywać razem z odpowiadającą jej zahashowaną wartością. Podczas uwierzytelniania użytkownika należy pobrać odpowiednią sól, dodać ją do wprowadzonego hasła, a następnie zahashować i porównać wynik z przechowywaną wartością skrótu.
4. Nie używaj tej samej soli dla wielu haseł
Każde hasło powinno mieć unikalną sól. Ponowne użycie tej samej soli dla wielu haseł zmniejsza entropię i zwiększa ryzyko pomyślnych ataków słownikowych i tęczowych tabel.
Oto przykład generowania losowej soli w Pythonie za pomocą modułu secrets
:
“`python
import secrets
import hashlib
salt = secrets.token_hex(16)
password = input(“Wprowadź hasło: “)
salted_password = password + salt
hashed_password = hashlib.bcrypt(salted_password.encode())
stored_password = hashed_password + “:” + salt
“`
W tym przykładzie używamy secrets.token_hex(16)
do wygenerowania losowej soli składającej się z 16 bajtów (128 bitów) danych heksadecymalnych. Następnie łączymy tę sól z wprowadzonym hasłem i hashujemy wynikową wartość za pomocą bcrypt. Zarówno zahashowane hasło, jak i sól są przechowywane razem (oddzielone dwukropkiem).
Pamiętaj, że ten przykład ma na celu zilustrowanie koncepcji generowania i używania soli. W praktyce należy użyć dedykowanej, dobrze przetestowanej biblioteki do hashowania haseł, takiej jak bcrypt
lub argon2
.
Jakie są najlepsze praktyki dotyczące polityki haseł?
Aby zapewnić skuteczne zabezpieczenie haseł, nie wystarczy tylko bezpiecznie je przechowywać. Równie ważne jest wdrożenie solidnej polityki haseł, która pomoże użytkownikom tworzyć silne i unikalne hasła. Oto kilka najlepszych praktyk dotyczących polityki haseł, które należy wziąć pod uwagę:
1. Wymuszaj minimalną długość hasła
Długość hasła ma bezpośredni wpływ na jego siłę i odporność na ataki siłowe. Ogólnie rzecz biorąc, dłuższe hasła są trudniejsze do złamania. Zaleca się wymuszanie minimalnej długości hasła co najmniej 12 znaków, a jeszcze lepiej 16 lub więcej.
2. Wymuszaj różnorodność znaków
Oprócz długości, różnorodność znaków w haśle również przyczynia się do jego siły. Silne hasła powinny zawierać mieszankę wielkich i małych liter, cyfr oraz znaków specjalnych. Wymuszaj stosowanie co najmniej trzech różnych zestawów znaków, takich jak litery, cyfry i znaki specjalne.
3. Nie pozwalaj na powszechnie używane hasła
Istnieją listy znanych, powszechnie używanych haseł, takich jak “hasło”, “12345678” itp. Twoja polityka haseł powinna blokować używanie takich łatwych do odgadnięcia haseł, ponieważ są one podatne na ataki słownikowe.
4. Zablokuj ponowne używanie ostatnich N haseł
Aby zapobiec ponownemu używaniu tych samych haseł, należy zablokować użytkownikom możliwość ustawienia haseł, które były używane w przeszłości (np. ostatnie 5 lub 10 haseł). Zmniejszy to ryzyko, że stare, naruszone hasła zostaną ponownie użyte.
5. Zachęcaj do używania menedżerów haseł
Menedżery haseł to narzędzia, które pomagają użytkownikom generować, przechowywać i zarządzać silnymi, unikalnymi hasłami dla różnych kont. Zachęcaj użytkowników do korzystania z menedżerów haseł, ponieważ znacznie ułatwiają one przestrzeganie najlepszych praktyk dotyczących haseł.
6. Okresowo wymagaj zmiany haseł
Chociaż istnieją spory co do skuteczności tego podejścia, wiele organizacji nadal wymaga od użytkowników okresowej zmiany haseł (np. co 90 dni). To zmniejsza okno narażenia na ataki w przypadku, gdy hasło zostanie naruszone.
7. Edukuj użytkowników na temat znaczenia silnych haseł
Na koniec pamiętaj, że edukacja użytkowników jest kluczowa dla skutecznej polityki haseł. Wyjaśnij im znaczenie silnych haseł, zagrożenia związane z łatwymi do odgadnięcia hasłami oraz najlepsze praktyki dotyczące tworzenia i zarządzania hasłami.
Wdrożenie tych najlepszych praktyk w połączeniu z bezpiecznym przechowywaniem haseł znacznie zwiększy ogólne bezpieczeństwo Twoich danych i kont.
Jak efektywnie zarządzać hasłami w przedsiębiorstwie?
Podczas gdy większość indywidualnych użytkowników może zarządzać hasłami za pomocą menedżera haseł lub innych prostych metod, zarządzanie hasłami w przedsiębiorstwach stanowi większe wyzwanie ze względu na dużą skalę i złożoność. Oto kilka strategii i narzędzi, które mogą pomóc firmom efektywnie zarządzać hasłami:
1. Wdróż rozwiązanie do zarządzania hasłami dla przedsiębiorstw
Istnieją dedykowane rozwiązania do zarządzania hasłami dla przedsiębiorstw, takie jak LastPass Enterprise, Keeper Enterprise, Dashlane Business i wiele innych. Te narzędzia umożliwiają administratorom centralne zarządzanie hasłami dla wszystkich pracow