Prawa konsumenta w e-commerce – na co zwrócić uwagę?
Zakup online – wygodny, ale skomplikowany
Czy zastanawiałeś się kiedyś nad tym, jakie prawa przysługują Ci jako konsumentowi podczas robienia zakupów przez internet? Jeszcze kilka lat temu, gdy e-commerce dopiero raczkował, było to tematem znajomym chyba tylko prawniczym ekspertom. Dziś jednak, gdy zdecydowana większość z nas regularnie dokonuje transakcji online, warto mieć świadomość własnych praw i obowiązków spoczywających na sprzedawcach.
Handel elektroniczny, czyli e-commerce, to forma sprzedaży, w której głównym medium jest internet. Obejmuje ona zarówno zakupy produktów, jak i usług. W Polsce tego typu transakcje regulowane są przede wszystkim przez Ustawę o Prawach Konsumenta, Kodeks Cywilny, a także różne akty prawa unijnego. Dodatkowo istnieją też bardziej specjalistyczne ustawy, takie jak Ustawa o Usługach Elektronicznych czy Ustawa o Ochronie Danych Osobowych.
Zgodnie z informacjami zawartymi na stronie emediatorlegal.pl, jednym z najważniejszych praw konsumenta w e-commerce jest prawo do odstąpienia od umowy zakupu w ciągu 14 dni od otrzymania towaru, bez podania przyczyny. Jest to znacznie bardziej liberalne podejście niż w tradycyjnym handlu stacjonarnym. Sprzedawca jest również zobowiązany do dostarczenia konsumentowi wszelkich niezbędnych informacji o produkcie lub usłudze, takich jak cena, główne cechy, koszty dostawy oraz warunki i terminy realizacji zamówienia.
Jeżeli okazuje się, że produkt jest wadliwy lub niezgodny z opisem, konsument ma pełne prawo do złożenia reklamacji. Sprzedawca musi wówczas naprawić wadę, wymienić produkt na nowy, obniżyć cenę lub zwrócić pieniądze. W e-commerce różnorodność dostępnych metod płatności może być dla nas zdradliwa, dlatego warto pamiętać, że niektóre z nich, takie jak płatności elektroniczne, oferują dodatkowe mechanizmy ochrony konsumenta.
Dane osobowe w handlu elektronicznym są szczególnie narażone na wykorzystanie przez osoby trzecie. Dlatego też sprzedawcy są zobowiązani do ich odpowiedniej ochrony zgodnie z przepisami RODO. W przypadku problemów z zakupem online można zgłosić się do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który jest uprawniony do podejmowania działań wobec nieuczciwych sprzedawców.
Umowa na odległość – co musisz wiedzieć?
Jak wskazuje kancelaria Radca Wasilewski, w obliczu długotrwającej pandemii COVID-19 oraz powracających obostrzeń, w tym zamknięć stacjonarnych punktów sprzedaży, branża e-commerce może liczyć na dalszy wzrost obrotów w transakcjach z konsumentami. Należy jednak pamiętać, że zgodnie z prawem, od przedsiębiorcy z branży e-commerce wymagane jest spełnienie szczególnych obowiązków wobec konsumentów, takich których nie ma przy sprzedaży stacjonarnej, a konsumentom przyznano szereg dodatkowych uprawnień.
Zgodnie z ustawą o prawach konsumenta, umowę zawartą na odległość należy rozumieć jako umowę zawartą z konsumentem w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie. W świetle tej definicji, o umowie zawartej na odległość można mówić przede wszystkim w odniesieniu do samodzielnie prowadzonych sklepów internetowych. Także zawieranie transakcji z wykorzystaniem popularnych portali sprzedażowych, takich jak Allegro, kwalifikuje się pod tę definicję.
Najważniejsze, co musisz wiedzieć, to że przedsiębiorca prowadzący sprzedaż online ma obowiązek poinformować Cię w sposób jasny i zrozumiały o szeregu kwestii, najpóźniej w chwili wyrażenia przez Ciebie woli związania się umową. Informacje te mogą być przekazane np. w Regulaminie sklepu internetowego i obejmują m.in. główne cechy produktu lub usługi, cenę, koszty dostawy, a także prawo do odstąpienia od umowy. Ciężar dowodu dopełnienia tych obowiązków spoczywa na przedsiębiorcy.
Co więcej, jeśli umowa zawierana na odległość przy użyciu środków komunikacji elektronicznej nakłada na Ciebie, jako konsumenta, obowiązek zapłaty, przedsiębiorca musi Ci dostarczyć te informacje w sposób jasny i widoczny, bezpośrednio przed złożeniem przez Ciebie zamówienia. Dodatkowo, musi on zapewnić, abyś w momencie składania zamówienia wyraźnie potwierdził, że wiesz, iż zamówienie pociąga za sobą obowiązek zapłaty.
Pamiętaj też, że w przypadku umów zawartych na odległość, przedsiębiorca ma obowiązek przekazać Ci potwierdzenie zawarcia umowy na trwałym nośniku, takim jak wiadomość e-mail, w rozsądnym czasie po jej zawarciu, najpóźniej w chwili dostarczenia rzeczy lub przed rozpoczęciem świadczenia usługi. Samo odesłanie do informacji dostępnych na stronie internetowej sklepu nie jest w tym przypadku wystarczające.
Jak chronić się przed nieuczciwymi praktykami?
Handel elektroniczny jest wygodną, ale jednocześnie skomplikowaną formą zakupów. Dlatego warto znać swoje prawa i obowiązki zarówno jako konsument, jak i sprzedawca. Zrozumienie podstaw prawnych, możliwość odstąpienia od umowy, prawo do pełnej informacji i składania reklamacji to kluczowe elementy, które każdy z nas powinien mieć na uwadze.
Zgodnie z analizami przeprowadzonymi przez Instytut Allerhanda, konsumenci dokonujący zakupów online narażeni są na szereg nieuczciwych praktyk ze strony sprzedawców. Mogą to być m.in. nieinformowanie o całkowitej cenie produktu, ukrywanie informacji o prawach konsumenta, utrudnianie procesu odstąpienia od umowy lub składania reklamacji.
Dlatego tak ważne jest, aby zawsze dokładnie zapoznawać się z regulaminem sklepu internetowego, sprawdzać opinie innych klientów i uważnie przeglądać wszystkie informacje przed dokonaniem zakupu. Warto też pamiętać, że w przypadku problemów można zawsze zwrócić się do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który ma uprawnienia do interwencji względem nieuczciwych sprzedawców.
Dzięki temu będziemy mogli w pełni korzystać ze wszystkich udogodnień, jakie oferuje nam cyfrowy świat, zachowując przy tym pełne poczucie bezpieczeństwa. Przekonanie, że kupowanie online jest po prostu wygodniejsze, a przy tym nic nam nie grozi, to niestety zbyt często pokutujący mit. Dlatego warto być czujnym i świadomym swoich praw jako konsument.
Podsumowując, niezależnie od tego, czy planujesz założyć własny sklep internetowy, czy też jesteś regularnym klientem e-commerce, warto mieć na uwadze obowiązujące regulacje prawne. Tylko wtedy będziesz mógł w pełni cieszyć się wszystkimi korzyściami, jakie niesie ze sobą handel elektroniczny, przy jednoczesnym poczuciu bezpieczeństwa transakcji.
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat tworzenia stron internetowych dla branży e-commerce, zapraszam Cię do odwiedzenia naszej strony internetowej. Nasz zespół z przyjemnością pomoże Ci w stworzeniu nowoczesnego i funkcjonalnego sklepu online, który będzie w pełni zgodny z obowiązującymi przepisami.
