Phishing i fałszywe wiadomości e-mail – jak rozpoznać?
Uważaj na przynętę – znaki ostrzegawcze fałszywych maili
Czy kiedykolwiek otrzymałeś dziwnego maila, który wydawał się podejrzany? Może była to wiadomość od Twojego banku, firmy kurierskiej lub nawet znajomego, ale coś w niej nie pasowało? Niestety, w dzisiejszych czasach coraz więcej osób pada ofiarą cyberprzestępców, którzy używają różnych trików, aby nas oszukać. Jednym z najpopularniejszych sposobów jest phishing – próba wyłudzenia naszych danych przez podszywanie się pod zaufane firmy i instytucje.
Jako osoba, która regularnie korzysta z internetu, muszę przyznać, że nawet ja czasem miewam wątpliwości, gdy przychodzi nowa wiadomość e-mail. Na szczęście, istnieją pewne sposoby, aby dość łatwo rozpoznać fałszywą wiadomość. W tym artykule podzielę się z Tobą moją wiedzą na temat phishingu i podpowiem, jak nie dać się nabrać na podejrzane maile.
Nie daj się nabrać na przynętę
Termin “phishing” pochodzi od angielskiego słowa “fishing”, czyli łowienie ryb. Tak jak rybak rzuca przynętę, aby złapać rybę, tak cyberprzestępcy wysyłają fałszywe wiadomości, aby wyłudzić nasze poufne dane. Mogą to być dane logowania do kont bankowych, haseł, numerów kart kredytowych lub innych wrażliwych informacji.
Jedną z najpopularniejszych metod phishingowych są e-maile, które wyglądają na wiarygodne, bo podszywają się pod znane marki. Może to być na przykład wiadomość rzekomo od Twojego banku, informująca o rzekomej podejrzanej aktywności na koncie. Albo mail od firmy kurierskiej, która prosi Cię o potwierdzenie dostawy. A może ktoś z Twoich znajomych wysłał Ci dziwny link?
Cyberprzestępcy bardzo dobrze wiedzą, jak wzbudzić naszą czujność i skłonić do działania zgodnego z ich zamiarami. Dlatego warto nauczyć się rozpoznawać fałszywe maile, zanim staniemy się ich ofiarami.
Według danych CSIRT NASK, w 2019 roku aż 4100 z 6484 zgłoszonych incydentów stanowiły ataki typu fraud, czyli oszustwa internetowe. Widać więc, że skala problemu jest naprawdę duża.
Pięć sposobów, by rozpoznać fałszywego maila
Zapamiętaj te 5 kluczowych wskazówek, które pomogą Ci uniknąć wpadnięcia w phishingową pułapkę:
-
Sprawdź nadawcę. Czy adres e-mail zgadza się z nazwą instytucji lub osoby, która rzekomo wysłała wiadomość? Uważaj na małe różnice, np. “kontaktmbankpl” zamiast prawidłowego “mbankpl”.
-
Zwróć uwagę na styl i błędy. Fałszywe maile często zawierają błędy ortograficzne, gramatyczne lub dziwne sformułowania. Prawdziwe wiadomości od firm zwykle są starannie zredagowane.
-
Nie klikaj w podejrzane linki. Zamiast tego skopiuj adres URL i wklej go do przeglądarki, aby sprawdzić, czy wygląda autentycznie. Unikaj skróconych linków typu “tiny-URL”.
-
Nie otwieraj załączników od nieznanych nadawców. Mogą one zawierać złośliwe oprogramowanie. Jeśli nie jesteś pewien nadawcy, lepiej zrezygnuj z otwierania plików.
-
Uważaj na pilne wezwania do natychmiastowego działania. Cyberprzestępcy często próbują wzbudzić pośpiech i stres, aby skłonić Cię do pochopnych decyzji.
Zapamiętaj te sygnały ostrzegawcze, a unikniesz wielu przykrych niespodzianek. Lepiej dmuchać na zimne i zweryfikować każdą podejrzaną wiadomość.
Phishing to tylko wierzchołek góry lodowej
Niestety, fałszywe maile to nie jedyny sposób, w jaki cyberprzestępcy mogą próbować nas oszukać. Coraz częściej widzimy również przypadki podszywania się pod znajomych na portalach społecznościowych lub wysyłania podejrzanych wiadomości przez komunikatory.
Nawet jeśli wiadomość wydaje się pochodzić od zaufanego nadawcy, zachowaj czujność. Cyberprzestępcy mogą uzyskać dostęp do kont naszych znajomych, a wtedy wysyłają z nich fałszywe linki lub prośby o pomoc finansową.
Według ekspertów, ofiarami phishingu padają nie tylko zwykli użytkownicy, ale także pracownicy firm, którzy nieopatrznie wpadają w pułapkę złośliwych wiadomości. To poważne zagrożenie, bo przestępcy mogą uzyskać dostęp do wrażliwych danych firmowych.
Dlatego tak ważne jest, aby wszyscy, zarówno w życiu prywatnym, jak i zawodowym, nauczyli się rozpoznawać próby wyłudzenia informacji. Tylko wtedy będziemy mogli skutecznie bronić się przed coraz bardziej wyrafinowanymi atakami cyberprzestępców.
Jak się bronić przed phishingiem?
Na szczęście istnieją skuteczne sposoby, aby chronić się przed phishingiem. Oto kilka moich sprawdzonych wskazówek:
-
Aktualizuj oprogramowanie. Regularnie aktualizuj system operacyjny, przeglądarkę i programy antywirusowe. Pomoże Ci to uniknąć infekcji szkodliwym oprogramowaniem.
-
Włącz weryfikację dwuetapową. To dodatkowa warstwa bezpieczeństwa, która wymaga potwierdzenia Twojej tożsamości przy logowaniu, np. przez kod wysłany SMS-em.
-
Zgłaszaj podejrzane wiadomości. Jeśli otrzymasz fałszywego maila, zgłoś go do dostawcy poczty e-mail lub na specjalne strony, np. CERT Polska. Pomoże to w walce z cyberprzestępczością.
-
Nie ufaj bezosobowym powitaniom. Prawdziwe wiadomości od firm zwykle zaczynają się od Twojego imienia i nazwiska, a nie od bezosobowego “Droga/y”.
-
Weryfikuj tożsamość nadawcy. Jeśli masz wątpliwości co do autentyczności wiadomości, skontaktuj się bezpośrednio z instytucją, podając numer telefonu z oficjalnej strony, a nie z maila.
Stosując te proste zasady, możesz znacznie zmniejszyć ryzyko stania się ofiarą phishingu. Pamiętaj też, że nasza firma zawsze gotowa jest Ci pomóc w zapewnieniu bezpieczeństwa Twojej firmy w internecie.
Uważaj, bo oszuści są coraz sprytniejsi
Choć poznanie podstawowych zasad rozpoznawania fałszywych maili to dobry początek, cyberprzestępcy nieustannie ulepszają swoje metody. Dlatego ważne jest, abyśmy stale podnosili naszą cyberhigienę i nie ustawali w czujności.
Niegdyś proste literówki czy błędy gramatyczne mogły zdradzać fałszywe maile. Dzisiaj oszuści potrafią tworzyć wiadomości niemal identyczne z oryginalnymi. Coraz częściej wykorzystują też personalizację, podszywając się pod znajomych lub współpracowników.
Dlatego nie możemy polegać wyłącznie na intuicji. Musimy nauczyć się wnikliwie analizować każdą podejrzaną wiadomość, sprawdzać źródła i nigdy nie działać pod presją czasu. Tylko w ten sposób będziemy mogli skutecznie bronić się przed coraz sprytniejszymi metodami cyberprzestępców.
Pamiętajmy też, że ofiarami phishingu mogą paść nawet najbardziej doświadczeni użytkownicy internetu. Dlatego zadbajmy o to, aby nasza czujność i wiedza na ten temat były zawsze aktualne. Tylko wtedy będziemy mogli bezpiecznie korzystać z dobrodziejstw cyfrowego świata.