Wszyscy jesteśmy użytkownikami
Kiedy ostatni raz odwiedziłeś jakąś stronę internetową i poczułeś się zagubiony, niepewny lub po prostu zirytowany, bo nie mogłeś znaleźć tego, czego szukałeś? Gdzieś tam, głęboko w pamięci, masz pewnie takie wspomnienia. A teraz wyobraź sobie, że taka frustracja towarzyszy Ci codziennie, za każdym razem, gdy próbujesz skorzystać z Internetu. Dla wielu osób z niepełnosprawnościami jest to niestety codzienność.
Jako twórcy stron internetowych mamy ogromną odpowiedzialność, by tworzyć rozwiązania, które będą dostępne i intuicyjne dla każdego użytkownika. Dlatego w tym artykule przyjrzymy się bliżej tematowi nawigacji na stronach internetowych i poznamy sposoby, by uczynić ją bardziej inkluzywną.
Skąd się bierze problem?
Przyczyn trudności w nawigowaniu po stronach internetowych jest wiele. Mogą one wynikać z różnego rodzaju niepełnosprawności – wzrokowej, słuchowej, ruchowej czy poznawczej. Osoby niewidome lub słabowidzące mają problem z identyfikacją linków, menu i innych interaktywnych elementów. Użytkownicy z dysfunkcjami motorycznymi mogą mieć trudności w precyzyjnym klikaniu myszką. Z kolei osoby z zaburzeniami koncentracji i uwagi często gubią się w gąszczu informacji i opcji.
Ważnym czynnikiem jest także doświadczenie użytkownika. Osoby, które dopiero zaczynają przygodę z Internetem, mogą mieć problemy z orientacją nawet na prostych stronach. Dlatego tak ważne jest, by nawigacja była intuicyjna i spójna na wszystkich podstronach danego serwisu.
Poznaj potrzeby użytkowników
Zanim przejdziemy do omawiania konkretnych rozwiązań, warto bliżej przyjrzeć się potrzebom użytkowników z różnego rodzaju niepełnosprawnościami.
Osoby niewidome i słabowidzące potrzebują czytelnych i dobrze opisanych linków, które mogą łatwo zidentyfikować przy użyciu czytnika ekranu. Ważne, by linki nie różniły się od zwykłego tekstu jedynie kolorem, ale były również podkreślone lub wyróżnione w inny sposób.
Użytkownicy z dysfunkcjami motorycznymi, którzy korzystają z klawiatury, potrzebują wyraźnie oznaczonych elementów, do których mogą łatwo przejść za pomocą klawisza Tab. Istotne jest również zachowanie logicznej, płaskiej struktury menu, by nie musieli zagłębiać się w skomplikowaną hierarchię podstron.
Osoby z zaburzeniami koncentracji i uwagi potrzebują prostych, uporządkowanych układów strony, które nie rozpraszają ich nadmiarem bodźców. Ważne jest też wyraźne oznaczenie aktualnej pozycji w obrębie serwisu, by nie gubili się w nawigacji.
Zasady dostępnej nawigacji
Mając na uwadze potrzeby różnych grup użytkowników, możemy sformułować kilka kluczowych zasad, którymi warto się kierować, projektując nawigację na stronie internetowej:
-
Wyraźne oznaczenie linków i interaktywnych elementów. Linki powinny być nie tylko wyróżnione kolorem, ale również podkreślone lub opatrzone innym wyraźnym oznaczeniem. Dzięki temu osoby z dysfunkcjami wzroku będą mogły je łatwo zidentyfikować.
-
Czytelne i opisowe nazwy linków. Zamiast ogólnikowych sformułowań typu “Czytaj więcej”, warto używać bardziej konkretnych i opisowych nazw, które jasno informują, dokąd dany link prowadzi. Ułatwi to nawigację osobom korzystającym z czytników ekranu.
-
Logiczna, płaska struktura menu. Głębokie zagnieżdżenie opcji menu utrudnia orientację, szczególnie osobom niewidomym i słabowidzącym. Dlatego warto dążyć do maksymalnie płaskiej struktury, z najwyżej 2-3 poziomami.
-
Aktywny feedback na temat bieżącej pozycji. Wybrana opcja menu powinna być w widoczny sposób wyróżniona (np. przez zmianę koloru), by użytkownik wiedział, w którym miejscu serwisu się znajduje. To ważne szczególnie dla osób z zaburzeniami koncentracji.
-
Alternatywne metody nawigacji. Oprócz tradycyjnego menu, warto zapewnić także inne sposoby poruszania się po stronie, takie jak mapa serwisu czy wyszukiwarka. To ułatwi orientację zarówno użytkownikom z niepełnosprawnościami, jak i tym, którzy po raz pierwszy odwiedzają daną witrynę.
-
Ukryte łącza dostępne z klawiatury. Choć niektóre elementy nawigacyjne, takie jak “Przejdź do menu” czy “Przejdź do treści”, mogą być wizualnie ukryte, powinny być dostępne dla użytkowników korzystających z klawiatury. Pozwoli im to na szybkie pominięcie powtarzających się elementów.
Jak wdrożyć dostępną nawigację?
Oczywiście, wdrożenie tych zasad w praktyce może wymagać czasu i przemyślanych działań. Oto kilka kroków, które warto podjąć:
-
Przeprowadź audyt dostępności. Najlepiej zlecić to specjalistom, którzy dokładnie sprawdzą Twoją stronę pod kątem zgodności z wytycznymi WCAG. Otrzymasz wówczas szczegółowy raport z mocnymi i słabymi punktami w obszarze nawigacji.
-
Zaprojektuj intuicyjny układ strony. Przy tworzeniu menu i innych elementów nawigacyjnych warto skupić się na prostej, logicznej strukturze. Unikaj zagnieżdżeń i skomplikowanych hierarchii. Przetestuj różne warianty, aż znajdziesz optymalny.
-
Zadbaj o czytelne oznaczenia. Upewnij się, że linki i inne interaktywne elementy są wyraźnie odróżniane od zwykłego tekstu. Użyj nie tylko koloru, ale również podkreśleń lub innych wyróżnień.
-
Opracuj przejrzyste nazewnictwo. Zamiast ogólnikowych sformułowań, stwórz nazwy linków i opcji menu, które jasno informują o ich przeznaczeniu.
-
Zaimplementuj mechanizmy sprzężenia zwrotnego. Upewnij się, że wybrana opcja menu jest wyraźnie oznaczona, by użytkownik wiedział, gdzie się znajduje.
-
Zapewnij alternatywne sposoby nawigacji. Oprócz menu, daj użytkownikom dostęp do mapy serwisu, wyszukiwarki i innych narzędzi ułatwiających orientację.
-
Ukryj, ale nie usuń, łącza dostępne z klawiatury. Elementy takie jak “Przejdź do menu” mogą być wizualnie ukryte, ale muszą pozostać dostępne dla użytkowników korzystających z klawiatury.
-
Przetestuj i popraw na bieżąco. Nawet najlepiej zaprojektowana nawigacja wymaga ciągłej weryfikacji i udoskonaleń. Proś użytkowników o regularne testy i wdrażaj sugerowane ulepszenia.
Korzyści z dostępnej nawigacji
Choć przystosowanie nawigacji do potrzeb użytkowników z niepełnosprawnościami może wydawać się wyzwaniem, to przynosi ono wiele korzyści. Oto kilka z nich:
Lepsza użyteczność dla wszystkich. Rozwiązania, które ułatwiają poruszanie się po stronie osobom z różnymi dysfunkcjami, w równym stopniu poprawiają doświadczenie użytkowników bez niepełnosprawności. Intuicyjna i spójna nawigacja to po prostu dobry design.
Wzrost zasięgu i widoczności. Strona internetowa dostępna dla szerokiego grona odbiorców, w tym osób z niepełnosprawnościami, może liczyć na większą liczbę odwiedzin i wyższą pozycję w wynikach wyszukiwania.
Zwiększenie lojalności klientów. Zadowoleni użytkownicy, którzy łatwo znajdą to, czego szukają, chętniej będą wracać do Twojej strony i polecać ją innym.
Zgodność z prawem i standardami. Wiele krajów ma przepisy wymagające, by serwisy internetowe były dostępne dla osób z niepełnosprawnościami. Spełnienie tych norm to nie tylko kwestia społecznej odpowiedzialności, ale również obowiązek prawny.
Pozytywny wizerunek firmy. Dbałość o dostępność Twojej strony internetowej odzwierciedla wrażliwość społeczną Twojej marki i pokazuje, że traktujesz wszystkich użytkowników z takim samym szacunkiem.
Podsumowanie
Nawigacja na stronie internetowej to kluczowy element, który może znacząco wpłynąć na doświadczenie użytkowników. Szczególnie ważne jest, by była ona dostępna i intuicyjna dla osób z różnymi niepełnosprawnościami.
Stosując się do zasad, takich jak wyraźne oznaczanie linków, logiczna struktura menu czy alternatywne metody nawigacji, możesz stworzyć rozwiązania, które będą służyć wszystkim użytkownikom. A to przyniesie Ci nie tylko korzyści społeczne, ale także wymierne efekty biznesowe.
Pamiętaj, że dostępność to nie tylko obowiązek, ale także szansa na stworzenie naprawdę wyjątkowej, użytecznej i angażującej strony internetowej. Zacznij więc od nawigacji, a Twoi użytkownicy z pewnością Ci za to podziękują.
A jeśli potrzebujesz pomocy w dostosowaniu swojej witryny do potrzeb osób z niepełnosprawnościami, skontaktuj się z nami pod adresem https://stronyinternetowe.uk. Z przyjemnością przeprowadzimy audyt dostępności i opracujemy dla Ciebie rozwiązania, które uczynią Twoją stronę bardziej inkluzywną.
