Dostępność cyfrowa to pojęcie, które w ostatnich latach zyskuje coraz większe znaczenie w świecie tworzenia stron internetowych. Jednym z kluczowych aspektów dostępności jest zapewnienie odpowiednich narzędzi i rozwiązań dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności, aby mogli oni w pełni korzystać z multimediów publikowanych na stronach. W tym artykule przyjrzymy się bliżej trzem kluczowym elementom, które znacząco wpływają na dostępność treści multimedialnych: napisom, transkrypcjom i audiodeskrypcjom.
Napisy rozszerzone – kluczowe narzędzie dla osób słabosłyszących i niesłyszących
Napisy rozszerzone to bez wątpienia najbardziej podstawowy i powszechny sposób na zwiększenie dostępności treści multimedialnych. Ich zadaniem jest nie tylko przekazanie samej ścieżki dialogowej, ale również dodatkowych informacji, takich jak kto konkretnie mówi dane słowa lub jakie ważne dźwięki pojawiają się w tle. Dzięki temu osoby słabosłyszące i niesłyszące mają pełny dostęp do treści przekazywanej w materiałach wideo czy animacjach.
Tworzenie dobrych jakościowo napisów rozszerzonych wymaga odpowiedniej wiedzy i umiejętności. Ważne jest, aby przestrzegać określonych standardów i zasad, takich jak te opracowane przez Fundację Kultury bez Barier. Prawidłowo przygotowane napisy rozszerzone zapewniają nie tylko dostępność, ale także zwiększają atrakcyjność materiałów multimedialnych dla szerszego grona odbiorców.
Transkrypcje – most między materiałami audio a niesłyszącymi
Transkrypcje to tekstowy zapis treści materiałów multimedialnych, takich jak podcasty czy nagrania video. Są one kluczowym narzędziem dostępności dla osób głuchych i głuchoniewidomych, które nie posługują się językiem polskim lub nie znają go biegle. Dzięki transkrypcjom mogą one w pełni zapoznać się z treścią nagrań, co jest niemożliwe w przypadku standardowych napisów.
Warto podkreślić, że transkrypcje nie zastępują innych rozwiązań, takich jak napisy rozszerzone czy audiodeskrypcja. Są one raczej uzupełnieniem tych elementów, zapewniając dostępność cyfrową dla odbiorców o różnych potrzebach. Umieszczając transkrypcje obok materiału multimedialnego lub udostępniając je jako osobny plik, zapewniamy kompleksową dostępność.
Audiodeskrypcja – kluczowe narzędzie dla osób niewidomych i słabowidzących
Audiodeskrypcja to tekstowy opis treści materiałów wizualnych, takich jak filmy, animacje czy prezentacje. Jej zadaniem jest przekazanie osobom niewidomym i słabowidzącym informacji o tym, co dzieje się na ekranie, czego nie mogą one dostrzec w samym materiale.
Tworzenie dobrej jakościowo audiodeskrypcji wymaga specjalistycznej wiedzy i umiejętności. Audiodeskryptor musi nie tylko dokładnie zrozumieć treść materiału, ale też umiejętnie dobrać słowa, aby przekazać najważniejsze informacje wizualne w sposób zwięzły i nieinwazyjny. Standardy tworzenia audiodeskrypcji opracowane przez Fundację Audiodeskrypcja stanowią doskonałe wytyczne w tym zakresie.
Audiodeskrypcja, podobnie jak napisy rozszerzone, nie tylko zwiększa dostępność, ale także wzbogaca odbiór materiałów multimedialnych. Osoby niewidome i słabowidzące mogą dzięki niej w pełni odebrać i zrozumieć przekaz wizualny, co często jest niemożliwe przy samym materiale wideo lub animacji.
Wybór odpowiednich rozwiązań
Podczas projektowania stron internetowych oraz tworzenia materiałów multimedialnych należy pamiętać, że napisy rozszerzone, transkrypcje i audiodeskrypcja to komplementarne narzędzia dostępności, które powinny być stosowane w zależności od potrzeb różnych grup odbiorców. Nie można ich używać zamiennie, ponieważ każde z nich spełnia inną funkcję.
Dobrą praktyką jest oferowanie wszystkich trzech rozwiązań na stronie, aby zapewnić kompleksową dostępność treści. Oczywiście może się zdarzyć, że w niektórych przypadkach jedno z nich będzie wystarczające, ale w większości sytuacji połączenie tych elementów jest kluczowe.
Warto również pamiętać, że dostępność cyfrowa to nie tylko kwestia etyczna, ale także wymóg prawny nałożony na podmioty publiczne. Ustawa o dostępności cyfrowej nakłada bowiem obowiązek zapewnienia odpowiednich środków ułatwiających dostęp do treści, w tym multimediów. Dlatego troska o dostępność powinna być stałym elementem projektowania stron internetowych i tworzenia treści multimedialnych.
Nowe technologie napędzają postęp w dostępności
Wraz z rozwojem technologii proces tworzenia napisów rozszerzonych, transkrypcji i audiodeskrypcji staje się coraz łatwiejszy i bardziej zautomatyzowany. Narzędzia oparte na uczeniu maszynowym i przetwarzaniu języka naturalnego pozwalają na szybsze generowanie tych elementów i coraz większą precyzję w ich tworzeniu.
Przykładowo, rządowy serwis Dostępność Cyfrowa udostępnia bezpłatne narzędzia do automatycznego generowania napisów rozszerzonych i transkrypcji. Coraz więcej platform streamingowych i serwisów wideo wdraża również wbudowane funkcje generowania tego typu rozwiązań.
Rozwój sztucznej inteligencji w audiodeskrypcji również postępuje w szybkim tempie. Choć nadal wymaga to udziału człowieka, narzędzia AI pomagają w przyspieszeniu i ulepszeniu tego procesu. Możemy się spodziewać, że w nadchodzących latach automatyczne generowanie high-quality audiodeskrypcji stanie się standardem w branży.
Dostępność jako kluczowy element doświadczenia użytkownika
Zapewnienie odpowiednich rozwiązań dostępności, takich jak napisy rozszerzone, transkrypcje i audiodeskrypcja, to nie tylko wymóg prawny i etyczny, ale także istotny element budowania pozytywnego doświadczenia użytkownika (UX) na stronie internetowej.
Coraz więcej osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności aktywnie korzysta z internetu i oczekuje, że strony będą dla nich intuicyjne i w pełni dostępne. Ignorowanie tych potrzeb może prowadzić do wykluczenia znacznej części odbiorców i negatywnie wpływać na ogólną percepcję marki i firmy.
Dlatego projektowanie z myślą o dostępności powinno być stałym elementem procesu tworzenia stron internetowych na stronyinternetowe.uk. Tylko wtedy możemy zapewnić prawdziwie inkluzywne środowisko online, które służy wszystkim użytkownikom, niezależnie od ich możliwości percepcyjnych.
Podsumowanie
Napisy rozszerzone, transkrypcje i audiodeskrypcje to kluczowe narzędzia dostępności cyfrowej, które umożliwiają osobom z niepełnosprawnościami pełny odbiór treści multimedialnych. Choć ich wdrażanie wymaga dodatkowego wysiłku, to przynosi wymierne korzyści zarówno dla samych użytkowników, jak i właścicieli stron internetowych.
Rozwój technologii, takich jak uczenie maszynowe i przetwarzanie języka naturalnego, znacząco usprawnia i przyspiesza proces tworzenia tych rozwiązań. Oczekuje się, że w najbliższych latach automatyzacja i integracja napisów rozszerzonych, transkrypcji i audiodeskrypcji staną się standardem w branży.
Dbałość o dostępność cyfrową powinna być nieodłącznym elementem projektowania stron internetowych i tworzenia materiałów multimedialnych. Tylko wtedy możemy zapewnić prawdziwie inkluzywne środowisko online, które służy wszystkim użytkownikom, niezależnie od ich możliwości percepcyjnych.
