Miej procedury awaryjne na wypadek naruszeń
Nigdy nie wiesz, kiedy może cię spotkać awaria. Czy to będzie katastrofalny wyciek danych, włamanie na serwer czy po prostu przypadkowe skasowanie ważnego pliku – nie da się przewidzieć takich sytuacji. Jako doświadczony projektant stron internetowych widziałem już wiele takich incydentów i wiem, jak ważne jest, aby być na nie przygotowanym.
Nie ma niezniszczalnych systemów
Oczywiście, dokładamy wszelkich starań, aby nasze strony internetowe były jak najbardziej bezpieczne. Wykorzystujemy najnowsze technologie szyfrowania, dbamy o regularne aktualizacje oprogramowania i wdrażamy zaawansowane systemy zabezpieczeń. A mimo to, czasem coś może pójść nie tak. Dlatego właśnie procedury awaryjne są tak niezbędne – pozwalają nam szybko i skutecznie reagować w chwili, gdy coś się zepsuje.
Wyobraź sobie, że właśnie odkryłeś, że ktoś włamał się do Twojego serwera i ukradł dane tysięcy Twoich klientów. To byłby koszmarny scenariusz, prawda? Ale gdybyś miał przygotowany plan działania na taką sytuację, byłbyś w stanie opanować kryzys, zanim ten zdąży przerosnąć w katastrofę.
Czy pamiętasz tamten przypadek z brytyjską firmą ubezpieczeniową, która została zhakowana? Oszacowano, że wyciek danych kosztował ich aż 660 milionów funtów! A gdyby mieli wcześniej przygotowany plan awaryjny, być może udałoby się uniknąć tak gigantycznych strat.
Jak wynika z wytycznych rządowych, kluczowe jest, aby procedura na wypadek naruszenia danych osobowych zawierała co najmniej:
- Określenie celu procedury i zakresu jej stosowania.
- Katalog potencjalnych zagrożeń i naruszeń, które mogą wystąpić.
- Opis postępowania osób działających w imieniu administratora w sytuacji wystąpienia naruszenia.
Przewiduj różne scenariusze
Oczywiście, lista potencjalnych naruszeń będzie się różnić w zależności od charakteru Twojej działalności. Według ekspertów, do najczęstszych incydentów możemy zaliczyć m.in.:
- Próbę włamania do pomieszczenia, w którym przetwarzane są dane
- Problemy z zabezpieczeniami miejsc, gdzie przechowywane są dane
- Pozostawienie komputera z danymi bez nadzoru
- Wyniesienie danych poza firmę bez upoważnienia
- Kradzież lub zgubienie urządzeń mobilnych
- Wykrycie podejrzanego oprogramowania
Oczywiście, to tylko wycinek możliwych zagrożeń. W zależności od specyfiki Twojej działalności, będziesz musiał przeanalizować różne scenariusze i uwzględnić je w swojej procedurze. Warto również regularnie aktualizować tę listę, aby nadążać za zmieniającymi się trendami w branży cyberbezpieczeństwa.
Jasno określ role i obowiązki
Kluczowe jest też dokładne określenie, kto i w jaki sposób powinien reagować w razie wystąpienia incydentu. Według wytycznych, każdy pracownik, który stwierdzi lub podejrzewa naruszenie ochrony danych, powinien niezwłocznie poinformować o tym swojego przełożonego. Ten z kolei musi natychmiast przekazać informację inspektorowi ochrony danych.
Pracownik, który pierwszy wykrył problem, powinien też podjąć działania mające na celu powstrzymanie skutków naruszenia i zabezpieczenie dowodów. Z kolei osoby odpowiedzialne za systemy IT muszą informować inspektora o każdej nieprawidłowości, która może być przyczyną lub skutkiem incydentu.
Sama procedura musi też jasno określać, co powinien zrobić administrator danych w takiej sytuacji. Kluczowe jest tu jak najszybsze zastosowanie środków bezpieczeństwa, mających na celu zminimalizowanie ryzyka. A gdy naruszenie już wystąpi, niezbędne jest jego terminowe zgłoszenie.
Ćwicz, ćwicz, ćwicz
Oczywiście, sama procedura to jedno, a jej sprawne wdrożenie to drugie. Dlatego niezwykle ważne jest, aby regularnie ćwiczyć reakcję na różne scenariusze kryzysowe. Tylko wtedy Twoi pracownicy będą wiedzieli, jak się zachować w stresującej sytuacji.
Proponuję, aby przynajmniej raz na kwartał organizować szkolenia i ćwiczenia symulacyjne. Możecie na przykład przeprowadzić inscenizację włamania na serwer i ćwiczyć krok po kroku, co każdy z pracowników powinien zrobić. Albo zasymulować wyciek danych i przećwiczyć zgłaszanie incydentu odpowiednim organom.
Dzięki takim ćwiczeniom Twój zespół zyska pewność siebie i będzie wiedzieć, jak reagować w sytuacji kryzysowej. A Ty będziesz mieć pewność, że Twoja firma jest dobrze przygotowana na różne scenariusze.
Ciągłe doskonalenie
Oczywiście, sama procedura i regularne ćwiczenia to nie wszystko. Ważne jest też, abyś stale monitorował i udoskonalał swój plan działania na wypadek naruszeń.
Zgodnie z wytycznymi Komisji Nadzoru Finansowego, procedura taka powinna podlegać regularnym przeglądom i aktualizacji. Musisz na bieżąco śledzić zmiany w przepisach, nowe trendy w cyberbezpieczeństwie oraz wnioski z przeprowadzonych ćwiczeń.
Tylko w ten sposób będziesz mógł być pewien, że Twoje procedury awaryjne są aktualne i skuteczne. Pamiętaj też, aby w razie jakichkolwiek zmian niezwłocznie poinformować o nich cały Twój zespół. Tylko wtedy będziecie mogli działać sprawnie i skoordynowanie w sytuacji kryzysowej.
Warto też pamiętać, że w dzisiejszych czasach, kiedy coraz więcej firm przenosi swoje usługi do chmury obliczeniowej, procedury awaryjne muszą obejmować również ten obszar. Musisz mieć zaplanowane, w jaki sposób zareagujesz na awarię u dostawcy usług hostingowych lub wyciek danych z chmury.
Wiem, że przygotowanie sprawnych procedur awaryjnych wymaga sporej pracy. Ale uwierz mi, że w chwili, gdy coś naprawdę pójdzie nie tak, ta inwestycja okaże się bezcenna. Zamiast walczyć z pożarem, będziesz mógł sprawnie go ugasić, minimalizując straty i chroniąc swoją reputację.
Dlatego zachęcam Cię, abyś już dziś zaczął pracować nad stworzeniem kompleksowego planu działania na wypadek różnego rodzaju naruszeń. To niezbędny element każdej dobrze zarządzanej firmy projektującej strony internetowe. Nie czekaj, aż dopadnie Cię kryzys – bądź na niego przygotowany!
