Co to jest Lean UX?
Lean UX to metodyka projektowania interfejsów użytkownika, która kładzie nacisk na szybkość, iterację oraz współpracę z użytkownikami. Pomaga firmom tworzyć produkty o dużej wartości dla klientów przy jednoczesnej minimalizacji marnotrawstwa i kosztów. Jak działa ta koncepcja? Jak ją wdrożyć w praktyce? Na te pytania odpowiem w tym artykule.
Idea Lean UX
Lean UX wywodzi się z filozofii Lean Startup, koncentrującej się na zbudowaniu minimalnej wersji produktu i uzyskaniu szybkiego feedbacku od klientów. Podobnie Lean UX stara się dostarczyć rozwiązanie użyteczne dla użytkowników, zanim zostanie napisany jakikolwiek kod.
Cykl pracy w Lean UX wygląda następująco:
- Założenia projektowe
- Prototypowanie
- Testy z użytkownikami
- Analiza i iteracja
Ten proces powtarza się w krótkich cyklach, aby jak najszybciej zweryfikować założenia i uzyskać wartościowe opinie użytkowników. W przeciwieństwie do tradycyjnego modelu kaskadowego, gdzie fazy projektu następują jedna po drugiej, Lean UX pozwala zidentyfikować i skorygować nieprawidłowości niemal od samego początku.
Korzyści płynące z Lean UX
Zastosowanie metodyki Lean UX niesie ze sobą wiele korzyści:
Szybkość
Jedną z głównych zalet jest szybkość. Dostajemy funkcjonalną wersję produktu znacznie wcześniej niż w tradycyjnych modelach, a samo projektowanie interfejsu skraca się nawet o połowę.
Zmniejszone ryzyko porażki
Weryfikujemy założenia projektowe na bardzo wczesnych etapach, co znacznie zmniejsza ryzyko niepowodzenia całego projektu. Nie marnujemy czasu i środków na budowę funkcji niechcianych przez użytkowników.
Oszczędności kosztów
Lean UX pozwala zaoszczędzić pieniądze dzięki unikaniu budowy zbędnych funkcji. Skupiamy się na minimum wymaganym do zaspokojenia potrzeb użytkownika. Procedury projektowe są też prostsze i bardziej zwarte.
Wyższa satysfakcja użytkowników
Uzyskujemy cenne informacje zwrotne od docelowej grupy użytkowników na każdym kroku. W rezultacie finalny produkt doskonale odpowiada na ich potrzeby i radzi sobie w realnym środowisku.
Lepszy kontakt z klientem
Intensywna współpraca z użytkownikami sprawia, że projekty są lepiej dostosowane do ich preferencji i zachowań. Zacieśnia to także więzi firmy z jej klientami.
Wzrost innowacyjności
Szybkie iteracje i weryfikacja pomysłów sprzyjają kreatywności i zwiększają szanse na powstanie prawdziwie innowacyjnych rozwiązań. Zespołom łatwiej eksperymentować z nowatorskimi koncepcjami.
Jak wdrożyć Lean UX w praktyce?
Aby z sukcesem wprowadzić Lean UX, warto przestrzegać kilku zasad:
Połącz zespoły
Pracownicy odpowiedzialni za różne aspekty projektu powinni blisko ze sobą współpracować. Pozwala to szybko wymieniać się informacjami i reagować na zmiany. Deweloperzy, designerzy, marketerzy i wszyscy pozostali członkowie zespołu muszą tu pozostawać w ścisłym kontakcie.
Stwórz przejrzystą deskę projektową
Bardzo ważne jest, aby wszyscy uczestnicy procesu mieli pełną wizję aktualnego stanu prac. Wizualna deska projektowa pokazująca zadania, ich priorytety oraz gotowość do wdrożenia jest tu kluczowym narzędziem.
Zbieraj informacje zwrotne od użytkowników
Jednym z filarów Lean UX jest uczenie się poprzez doświadczenie realnych osób. Prototypujemy, testujemy z użytkownikami, analizujemy ich reakcje i iterujemy projekt na tej podstawie. Firmy świadczące usługi badań UX i recrutacji użytkowników do testów są tu sporym wsparciem.
Bądź otwarty na zmiany
Lean UX zakłada gotowość na rewizję nawet najbardziej podstawowych założeń projektu. To, co dzisiaj wydaje się dobrym pomysłem, jutro może okazać się ślepą uliczką. Gotowość na zmiany kierunku jest tu mile widziana.
Mierz wszystko
Aby uzyskać pełen obraz projektu, musimy mieć obiektywne dane. Dlatego tak istotne jest monitorowanie wszelkich metryk produktowych oraz zachowań użytkowników. Te informacje pomogą nam zidentyfikować sukcesy i porażki, by później modyfikować projekt.
Kiedy warto zastosować Lean UX?
Lean UX sprawdza się w wielu sytuacjach, ale szczególnie dobrze nadaje się dla:
- Startupów chcących szybko przetestować swój pomysł na rynku
- Firm pracujących nad zupełnie nowymi produktami
- Projektów badawczych lub eksperymentalnych
- Małych inicjatyw o ograniczonym budżecie
- Przedsięwzięć, gdzie oczekiwania użytkowników nie są jasno sprecyzowane
W takich okolicznościach elastyczność, szybkość i stałe uczenie się na błędach Lean UX dają ogromną przewagę.
Niemniej, metodyka ta nie sprawdzi się w każdej sytuacji. Dla projektów o bardzo sztywnych wymaganiach, opracowywania systemów wewnątrz korporacji czy rozbudowanych aplikacji B2B tradycyjne podejście jest często bardziej właściwe.
Lean UX a projektowanie zorientowane na użytkownika
Lean UX dzieli wiele wspólnych cech z projektowaniem zorientowanym na użytkownika (User-Centered Design). Obydwa nurty stawiają użytkownika w samym centrum procesu projektowego i dążą do stworzenia jak najlepszego doświadczenia dla niego.
Różnica tkwi w szczegółach. Projektowanie zorientowane na użytkownika jest bardziej rygorystyczne i przemyślane. Zwykle stosuje się w nim liczne warsztaty, badania i długotrwałe iteracje nad projektem. Lean UX z drugiej strony to szybkie prototypowanie, testy z użytkownikami i natychmiastowa implementacja zmian.
To drastyczne skrócenie cyklów projektowych czyni z Lean UX metodę bardzo atrakcyjną dla firm poszukujących szybkich rozwiązań. Pod tym względem koresponduje ona doskonale z Agile i innymi zwinnym metodologiami wytwarzania oprogramowania.
Jak mierzyć sukces wdrożenia Lean UX?
Dla oceny powodzenia działań opartych na Lean UX kluczowe są następujące wskaźniki:
Czas wprowadzenia produktu na rynek
Jedna z głównych zalet Lean UX to możliwość wypuszczenia nawet prototypu produktu na rynek błyskawicznie. Mierzenie czasu od rozpoczęcia projektu do udostępnienia pierwszej funkcjonalnej wersji pokazuje jego efektywność.
Liczba iteracji przed wersją końcową
W idealnej sytuacji powinniśmy być w stanie dostarczyć użyteczny produkt, przechodząc przez jak najmniej cykli prototypowania i testów. Za dużo iteracji oznacza problem z właściwą analizą informacji zwrotnej.
Stosunek funkcji wymaganych do wprowadzonych
Ten wskaźnik pokazuje, jak dużą część zaimplementowanych funkcji rzeczywiście potrzebują użytkownicy. Im bliżej 100%, tym bardziej zespół trafił w ich oczekiwania. Zbyt niski wynik sugeruje problemy z pozyskiwaniem właściwych informacji w ramach testów.
Zadowolenie i lojalność użytkowników
Na końcu za sukces Lean UX odpowiadają rzeczywiste reakcje użytkowników. Pomiary takie jak NPS, współczynnik retencji czy analiza statystyk użytkowania dadzą odpowiedź, czy stworzony produkt spełnia ich potrzeby.
Czas i koszty rozwoju
Niewątpliwie Lean UX pozwala znacznie przyspieszyć i zmniejszyć koszty wytwarzania oprogramowania. Warto monitorować postępy pod tym kątem.
Inspirujące przykłady zastosowania Lean UX
Lean UX jest dziś wykorzystywana przez wiele znanych firm technologicznych. Oto kilka ciekawych przykładów:
Dropbox
Ta usługa w chmurze bardzo szybko stała się hitem wśród użytkowników, a jej projekt jest dziś szeroko naśladowany. Twórcy Dropboxa w dużej mierze stosowali metodologię Lean UX, ucząc się na błędach i ulepszając produkt między kolejnymi wydaniami.
Airbnb
Aplikacja umożliwiająca wynajmowanie mieszkań w czasie podróży również powstała w oparciu o założenia Lean UX. Pierwsze iteracje były proste i w pełni działające, ale dzięki ogromnej pracy z użytkownikami udało się stworzyć naprawdę wyborny i wygodny produkt.
Zappos
Ta popularna firma e-commerce oferuje klientom świetną obsługę i ciekawe funkcje. Właściciele przyznają, że nie byłoby to możliwe bez filozofii ciągłego iterowania i szybkiego wdrażania zmian sugerowanych przez samych użytkowników.
Powyższy rzut oka na Lean UX pokazuje, jak wartościowa jest to metodologia we współczesnym świecie przemysłu technologicznego. Sukces wielu startupów i korporacji bierze się z umiejętnego stosowania tych zasad. Warto więc przyjrzeć się im bliżej i zastanowić nad ich implementacją.
