Kiedy stosować nawigację krokową na stronie?
Zastanawiam się, czy kiedykolwiek zatrzymałeś się, by pomyśleć o tym, jak poruszasz się po stronach internetowych, które odwiedzasz codziennie. Pewnie nie, prawda? To naturalna czynność, którą wykonujemy bez większego namysłu. Ale w rzeczywistości to, w jaki sposób ludzie nawigują po stronach, ma kluczowe znaczenie dla projektantów i właścicieli tych stron. A jednym z najbardziej powszechnych elementów interfejsu użytkownika, które mają na to wpływ, jest nawigacja krokowa.
Paginacja, znana również jako stronicowanie, jest powszechnie stosowana w e-sklepach oraz na obszernych blogach. Ten mechanizm dzieli treść, listę produktów lub wpisy blogowe na poszczególne strony internetowe. Paginacja ułatwia poruszanie się po stronie użytkownikom, przyczynia się do lepszej organizacji zawartości i poprawia wydajność strony.
Na stronach internetowych, a szczególnie w sklepach online, paginacja wyników wyszukiwania to technika dzielenia obszernych list wyników na mniejsze, bardziej przejrzyste strony. Ta metoda sprawia, że zarządzanie i przeglądanie dużych zbiorów danych staje się znacznie prostsze. Kiedy użytkownik przegląda oferty sklepu i napotyka na obszerną listę pasujących do zapytania produktów, paginacja automatycznie organizuje te wyniki w mniejsze grupy rozmieszczone na kilku stronach. Dzięki temu odwiedzający ma możliwość skupienia się na przeglądaniu ograniczonej liczby wyników jednocześnie, co ułatwia znalezienie poszukiwanego produktu i sprawia, że cały proces staje się bardziej intuicyjny.
Paginacja nie tylko ułatwia nawigację i poprawia doświadczenie użytkownika, ale również pomaga w optymalizacji strony pod kątem wyszukiwarek. Przy odpowiednim zastosowaniu, na przykład przez dodanie linków kanonicznych czy poprawne zarządzanie tagami meta, może minimalizować problem duplikacji treści i zwiększać szanse na lepsze pozycjonowanie każdej z podstron w wynikach wyszukiwania. Ponadto zastosowanie paginacji może przyczynić się do lepszego rozumienia struktury witryny przez roboty wyszukiwarek, co jest kluczowe dla efektywnej indeksacji i rankingowania strony w internecie.
Z technicznego punktu widzenia, tradycyjna paginacja może przedstawiać jednak pewne wyzwania. Mimo że szybkość ładowania pierwszej strony wyników jest podobna dla różnych form paginacji, system podzielony na strony zaczyna wykazywać opóźnienia w miarę wzrostu ilości wymaganych danych. Dzieje się tak, ponieważ wymagane jest załadowanie wszystkich elementów od pierwszej do docelowej strony, by ostatecznie wyświetlić tylko te relewantne. W przeciwieństwie do tego, inne metody paginacji, takie jak nieskończone przewijanie czy “Wczytaj więcej”, zachowują informacje o wcześniej wyświetlonych elementach i ładują jedynie nowe dane. Metody te mogą być bardziej skomplikowane w implementacji, ale zwykle to klient ponosi ciężar tej złożoności.
Oprócz aspektów technicznych, wprowadzenia różnych metod paginacji kluczowe jest również zwrócenie uwagi na kwestie związane z użytecznością. Skupmy się na metodzie uznawanej za najmniej pożądaną – nieskończonym przewijaniu. Choć może się wydawać, że jest ono intuicyjne i płynne, ponieważ pozwala użytkownikom przeglądać listę produktów bez konieczności zatrzymywania się czy dokonywania dodatkowych akcji, badania przeprowadzone przez Instytut Baymard wskazują na pewne niedogodności. Użytkownicy faktycznie mogą przeglądać więcej produktów, jednak czynią to z mniejszym zaangażowaniem. Skutkuje to niższymi wskaźnikami zaangażowania i konwersji niż ma to miejsce w przypadku tradycyjnego podziału treści na strony.
W kontekście tradycyjnego podziału na strony, badania przeprowadzone przez Baymard Institute wskazują, że użytkownicy często uważają tę formę paginacji za nieskuteczną. Obfitość linków paginacyjnych może odstraszać od dalszego eksplorowania zawartości. Co więcej, linki te są zwykle małe i położone blisko siebie, co może utrudniać korzystanie z nich, szczególnie na urządzeniach mobilnych, gdzie dokładne klikniecie w żądany link do paginacji bywa wyzwaniem.
Te same badania dotyczące doświadczeń użytkowników UX wykazały, że metodą paginacji cieszącą się największą efektywnością jest opcja “Wczytaj więcej”. Użytkownicy stają przed prostym wyborem “Czy chcą przeglądać więcej wyników?”. Pozytywna odpowiedź wymaga tylko jednego kliknięcia, by uzyskać dostęp do następnych rezultatów. Dzięki tej metodzie użytkownicy odwiedzają więcej stron produktów w porównaniu do klasycznego podziału na strony, przykładając przy tym większą uwagę do prezentowanych produktów.
Mimo to, że tradycyjna paginacja nadal przeważa w internecie, istnieje przekonanie, iż ludzie są do niej na tyle przyzwyczajeni, że każda zmiana w sposobie paginacji mogłaby ich zdesorientować. Ale czy to faktycznie prawda? Czy użytkownicy rzeczywiście wolą przeskakiwać między losowo wybranymi stronami czy też wolą metodę “Wczytaj więcej”?
Aby odpowiedzieć na te pytania, postanowiłem dokonać analizy danych pochodzących z dwumiesięcznej aktywności wyszukiwawczej na 200 najbardziej dynamicznych witrynach z naszego zbioru, które stosują albo tradycyjną paginację, albo opcję “Wczytaj więcej”. Świadomie zdecydowałem się na witryny z różnorodnych sektorów – począwszy od sklepów oferujących książki, ubrania, sprzęt elektroniczny, przez sprzedaż produktów spożywczych i farmaceutycznych, aż po dostawców usług telekomunikacyjnych. Każda z analizowanych stron posiadała przynajmniej 1000 pozycji w wynikach wyszukiwania, przy czym mediana wynosiła 17 600 wyników na stronę.
Gdy użytkownicy nawigują za pomocą paginacji krokowej, przechodzą do kolejnej lub poprzedniej strony wyników. Z kolei “paginacja bezpośrednia” dotyczy wybrania konkretnej strony z listy. Sesję wyszukiwania definiujemy jako całość działań użytkownika od momentu wprowadzenia zapytania wyszukiwania do przeglądania wyników aż do zmiany zapytania lub zastosowania filtra, co inicjuje nową sesję. Naszym celem było zbadanie, w jaki sposób użytkownicy wykorzystują dostępną im paginację.
Jak pokazuje Rysunek 2, aż 887 sesji wyszukiwania kończyło się na pierwszej stronie wyników, co wskazuje na brak wykorzystania paginacji przez użytkowników. Przejścia na następne lub poprzednie strony notowano jedynie w 97 sesjach, sugerując, że użytkownicy przeważnie nie korzystali z paginacji bezpośredniej. Z kolei przeskoki między stronami wystąpowały w zaledwie 16 sesjach.
W trakcie analizy sesji wykorzystujących paginację wyników wyszukiwania zauważyliśmy wyraźną różnicę między sesjami, w których użytkownicy korzystali z krokowej nawigacji – 858, a tymi, które obejmowały przynajmniej jeden przeskok między stronami – 142. Ponadto przejścia do kolejnej lub poprzedniej strony dominowały w paginacji, stanowiąc 915 wszystkich działań, podczas gdy bezpośrednie skoki do innych stron reprezentowały zaledwie 85 aktywności, zgodnie z danymi z Rysunku 3.
Interesujące jest również, że 332 wszystkich bezpośrednich skoków kierowało użytkowników z powrotem na pierwszą stronę wyników. Oznacza to, że choć bezpośrednie przeskakiwanie między stronami nie jest powszechnie stosowane, to gdy już użytkownicy decydują się na taki ruch, w jednej trzeciej przypadków mają na celu powrót do początkowych, najważniejszych wyników.
Z tych obserwacji wynika, że użytkownicy rzadko decydują się na bezpośrednie przeskakiwanie do losowych stron wyników. Zastanawiając się nad własnymi nawykami wyszukiwania, ile razy samodzielnie zdecydowałeś się przejść od razu na 5. czy 10. stronę wyników? Takie działania są na ogół nieczęste.
Jak wspomniano wcześniej, większość użytkowników omija funkcję bezpośrednich skoków w paginacji. Czy zatem powinniśmy całkowicie zrezygnować z tradycyjnej paginacji na rzecz nowszych metod czy zachować ją dla tych nielicznych, którzy z niej korzystają? Aby odpowiedzieć na to pytanie, postanowiłem ponownie przyjrzeć się naszym danym, tym razem z perspektywy konwersji.
Konwersja tutaj definiowana jest jako zrealizowanie określonego celu, który może oznaczać dodanie produktu do koszyka lub zaangażowanie w treść, taką jak artykuły czy filmy, przez ustalony czas 8 sekund po wybraniu jej z wyników wyszukiwania. Do analizy wybraliśmy dwie grupy stron naszych klientów – jedną z niestandardową wyszukiwarką posiadającą różne funkcje, a drugą z wyszukiwarką wspieraną przez rozwiązania implementowane przez Stronyinternetowe.uk, dostosowane do specyficznych potrzeb użytkownika. W obu grupach zaimplementowano zarówno tradycyjną paginację, jak i metodę “Wczytaj więcej”, zgodnie z preferencjami klientów.
Dla stron wyposażonych w zaawansowaną wyszukiwarkę obserwowaliśmy odmienne rezultaty. “Tylko pierwsza strona” była odpowiedzialna za 90% wszystkich sesji wyszukiwania, generując przy tym 918 wszystkich konwersji. Sesje z paginacją krokową stanowiły 83% i były źródłem 69% konwersji. Natomiast bezpośrednie przejścia do innych stron – skoki odpowiadały tylko za 16% sesji, przynosząc zaledwie 13% konwersji. Oznacza to, że na witrynach z zaawansowanymi wyszukiwarkami dostosowanymi przez Stronyinternetowe.uk użytkownicy rzadziej muszą przeglądać kolejne strony, aby odnaleźć poszukiwane informacje.
Z tych danych wynika, że choć niektórzy użytkownicy korzystają z bezpośredniego skakania między stronami, jest to zjawisko marginalne i ma niewielki wpływ na ogólną liczbę konwersji. Większość konwersji pochodzi od osób, które skupiają się na pierwszej stronie wyników wyszukiwania. Z tego powodu dla większości stron internetowych kluczowe powinno być skupienie na optymalizacji pierwszej strony wyników, zamiast nadmiernego koncentrowania się na dalszych stronach.
Analizując dane z grupy stron korzystających z wyszukiwarki implementowanej przez Stronyinternetowe.uk, zauważamy jeszcze bardziej wyraźną preferencję użytkowników do odnajdywania potrzebnych informacji czy produktów już na pierwszej stronie wyników. W tej kategorii imponujące 93% wszystkich sesji wyszukiwania koncentrowało się na pierwszej stronie, co przełożyło się na aż 94% ogółu konwersji. To podkreśla efektywność wyszukiwarki wspieranej przez Stronyinternetowe.uk w przedstawianiu użytkownikom najbardziej relewantnych treści już na wstępie. Tylko 6% sesji wykorzystywało paginację krokową, generując 56% konwersji, natomiast sesje z wykorzystaniem skoków były jeszcze mniej liczne – zaledwie 0,4% wszystkich sesji, przynosząc marginalne 0,3% konwersji.
Wnioski z tych obserwacji wskazują, że najefektywniejszy system paginacji to taki, z którego użytkownicy nie muszą korzystać. W praktyce oznacza to, że najważniejsze jest zapewnienie trafnych wyników już na pierwszej stronie, co jest kluczem do zwiększenia satysfakcji odbiorców i podniesienia wskaźników konwersji.
W świetle tych obserwacji dochodzę do wniosku, że optymalny system paginacji to taki, który jest praktycznie niewidoczny dla użytkowników. W idealnej sytuacji skuteczne wyszukiwanie umożliwi odnalezienie oczekiwanych odpowiedzi bezpośrednio na pierwszej stronie wyników. Gdy jednak konieczne jest korzystanie z paginacji, metoda “Wczytaj więcej” wydaje się być najbardziej przyjazna dla użytkownika, oferując możliwość płynnego przeglądania kolejnych wyników bez potrzeby nawigowania po następnych stronach.
Projektując stronę internetową z myślą o maksymalizacji komfortu przeglądania przez użytkowników, warto zastanowić się nad zastosowaniem funkcji “Wczytaj więcej” jako preferowanego sposobu paginacji. To rozwiązanie, które umożliwia szybkie i wygodne eksplorowanie treści. Ponadto należy skoncentrować się na ulepszeniu wyszukiwarki, aby już na pierwszej str
