Czym są persony i dlaczego warto je stosować?
Ach, persony – te tajemnicze, intryguujące stworzenia, o których wciąż słyszę sporo zamieszania. “Persona? Serio, czy to naprawdę konieczne?” – zastanawiają się niejednokrotnie przedsiębiorcy i projektanci. Cóż, uwierzcie mi, że choć na pierwszy rzut oka mogą wydawać się one nieco niezrozumiałe, to w rzeczywistości stanowią nieocenione narzędzie w procesie projektowania doświadczeń użytkownika (UX).
Persony to nic innego jak fikcyjne profile reprezentujące grupę docelową, której potrzeby, cele, motywacje i zachowania są dla nas kluczowe. Tworzenie tych postaci pomaga nam wejść w buty naszych użytkowników, zrozumieć ich sposób myślenia i spojrzeć na nasz produkt z ich perspektywy. A to z kolei przekłada się na podejmowanie lepszych decyzji projektowych, które faktycznie trafiają w oczekiwania odbiorców.
Wyobraźcie sobie, że projektujecie stronę internetową dla salonu fryzjerskiego. Bez głębszego poznania Waszych klientów ciężko byłoby wam stworzyć funkcjonalny i użyteczny serwis, który spełniałby ich potrzeby. Ale jeśli stworzysz persony, takie jak “Szybka Hania” – zapracowana mama, szukająca szybkich, ale wysokiej jakości usług, lub “Elegancka Ewa” – kobieta ceniąca sobie luksusową, relaksującą wizytę u fryzjera, od razu wiesz, na co masz zwracać uwagę w projektowaniu.
Persony to klucz do sukcesu Waszego produktu czy usługi, ponieważ pozwalają uwzględnić wspólne potrzeby użytkowników jeszcze przed rozpoczęciem samego projektowania. Dzięki nim cały zespół zyskuje też wspólne zrozumienie celów i możliwości odbiorców, co z kolei przekłada się na lepszą komunikację i efektywniejszą pracę.
Jak stworzyć efektywną personę?
Proces tworzenia persony składa się z kilku kluczowych etapów. Zacznijmy od identyfikacji informacji, których potrzebujemy, by stworzyć pełen profil naszego modelowego użytkownika.
1. Zidentyfikuj potrzebne informacje
– Informacje zawodowe (zajęcie, stanowisko, branża)
– Dane demograficzne (wiek, płeć, stan cywilny, dochód, miejsce zamieszkania)
– Zachowania użytkowników (sposoby korzystania z technologii, preferowane kanały komunikacji)
– Cele (co chce osiągnąć, jakie potrzeby zaspokaja)
– Wyzwania (problemy, z którymi się boryka)
– Zastrzeżenia (obawy, czynniki, które mogą zniechęcić go do zakupu)
2. Zbierz informacje
Teraz czas na zebranie tych danych. Możesz to zrobić na kilka sposobów:
przeprowadzając badania jakościowe i ilościowe, sięgając po desk research czy analizując dostępne badania rynku. Pamiętaj jednak, że jeśli bazujesz tylko na założeniach, a nie na faktycznych danych, to mowa raczej o proto-personie, a nie pełnowartościowej personie.
3. Przeanalizuj zebrane informacje
Przejrzyj uważnie wszystkie zebrane dane i poszukaj wzorców. Zauważ, czy wśród Twoich użytkowników dominują jakieś wyraźne grupy, na przykład pod względem wieku, celów czy wyzwań. Następnie uszereguj poszczególnych użytkowników według ich dochodowości dla Twojej firmy.
4. Zbuduj personę użytkownika
Teraz czas, by ożywić Twoją pierwszą personę. Wykorzystaj zebrane informacje, by nadać jej realistyczne cechy, takie jak imię, wiek, zawód, cele i wyzwania. Utwórz jednostronicowy dokument zawierający wszystkie te szczegóły lub skorzystaj z gotowego szablonu, który ułatwi Ci ten proces.
5. Dostosuj swoje produkty do persony użytkownika
Gdy Twoja persona już gotowa, możesz zabrać się za dopasowywanie do niej swojego produktu lub usługi. Przeanalizuj cele i wyzwania persony, a następnie ustal, co Twoja firma może zrobić, aby jej pomóc. Określ, jakie funkcje powinny znaleźć się w Twoim produkcie, jakie treści tworzyć i na jakich kanałach je publikować, by dotrzeć do Twojego modelowego użytkownika.
Pamiętaj, że proces optymalizacji nigdy się nie kończy – stale monitoruj wyniki i dostosowuj strategię projektowania do zmieniających się potrzeb Twoich odbiorców.
Persony w projektowaniu stron internetowych
Persona to niezwykle przydatne narzędzie także w kontekście projektowania stron internetowych. Pozwala ono designerom UX lepiej dopasować interfejs do potrzeb i zachowań użytkowników. Dzięki temu stworzenie efektywnej i użytecznej witryny staje się o wiele łatwiejsze.
Wyobraźmy sobie, że projektujemy stronę internetową dla gabinetu masażu i fizjoterapii, gdzie można umówić się na zabiegi również online. Załóżmy, że w wyniku pracy nad projektem stworzyliśmy personę o imieniu Agnieszka – 38-letnia pracownica korporacji z Warszawy, zmagająca się z częstymi bólami pleców.
Wiedząc, że naszą personą jest kobieta bardzo zajęta, oczekująca szybkich rezultatów i chcąca umówić się na zabiegi w dowolnym momencie, możemy podjąć szereg ważnych decyzji projektowych. Możemy na przykład zaprojektować główną stronę w taki sposób, aby rozpoczęcie procesu zapisu na masaż było jak najprostsze. Możemy też wprowadzić do oferty specjalną opcję dla niezdecydowanych, którzy nie wiedzą, jaki zabieg wybrać.
Znając personę, projektant UI może również zaproponować odpowiedni layout strony – schludny, minimalistyczny, w ciepłej kolorystyce, by wzbudzić w użytkonniku poczucie spokoju i profesjonalizmu. Wszystkie te decyzje zostały podjęte z myślą o naszej modelowej Agnieszcze i jej potrzebach.
Oczywiście, stworzenie persony to dopiero początek. Równie ważne jest, byśmy nie schowali jej do szuflady, ale cały czas mieli ją na uwadze podczas pracy nad projektem. Warto ją umieścić w widocznym miejscu, by cały zespół stale pamiętał, dla kogo projektujemy. Tylko wtedy persony będą mogły spełnić swoją rolę i pomóc nam stworzyć stronę, która faktycznie spotka się z entuzjazmem naszych odbiorców.
Podsumowanie
Persony to nieocenione narzędzie w projektowaniu UX, które pozwala nam lepiej zrozumieć naszych użytkowników i ich potrzeby. Dzięki nim możemy podejmować trafniejsze decyzje projektowe, a co za tym idzie – tworzyć produkty i usługi, które naprawdę trafiają w oczekiwania odbiorców.
Warto więc poświęcić odpowiednią ilość czasu na stworzenie persony, angażując w ten proces cały zespół. Pamiętajmy też, by nie chować jej do szuflady, ale stale mieć ją na uwadze podczas pracy nad projektem. Tylko wtedy persony będą mogły w pełni spełnić swoją rolę i pomóc nam stworzyć rozwiązanie, które pokocha nasza grupa docelowa.
A skoro mowa o grupie docelowej, warto wspomnieć, że firma projektująca strony internetowe, dla której tworzę ten artykuł, również stawia na poznanie swoich użytkowników. Persony to jedno z narzędzi, które pomagają im tworzyć dopasowane do potrzeb odbiorców witryny. Jeśli więc i Ty chcesz zaprojektować stronę, która naprawdę trafi w gusta Twoich klientów, koniecznie skorzystaj z ich usług!
