Ergonomia w projektowaniu UX – najważniejsze zasady

Ergonomia w projektowaniu UX – najważniejsze zasady

Ergonomiczne podstawy projektowania interfejsów użytkownika

Jako projektant UI/UX dobrze wiem, że ergonomia ma kluczowe znaczenie w tworzeniu interfejsów, które są nie tylko piękne wizualnie, ale przede wszystkim łatwe, intuicyjne i przyjemne w codziennym użytkowaniu. Zrozumienie podstawowych zasad ergonomii i ich umiejętne zastosowanie może być prawdziwą różnicą między produktem, który ludzie będą kochać, a tym, który będzie ich frustrować.

Zacznijmy od czegoś oczywistego, ale fundamentalnego – użytkownicy wchodzą w interakcję z oprogramowaniem za pomocą interfejsu, który jest dla nich jedynym widocznym elementem. Jego wygląd, sposób używania, nawigacja – to wszystko przesądza o tym, w jakim stopniu oprogramowanie zostanie uznane za użyteczne, wygodne, przyjazne, praktyczne i łatwe w obsłudze. Interfejs jest odpowiedzialny za to, jak użytkownicy oceniają wysiłek konieczny do opanowania obsługi aplikacji.

Najważniejsze elementy interfejsu to zrozumienie, przemyślenie oraz zaprojektowanie możliwości wykonywania zadań, osiągania celów i uzyskiwania rezultatów w jak najmniejszym wysiłku i w jak najkrótszym czasie. To podstawowe cele dla każdego projektanta interfejsów.

Co do zasady, interfejs powinien być spójny, przewidywalny, kontrolowalny i satysfakcjonujący. Te wymagania rodzą jednak pewne problemy projektowe. Najbardziej typowymi są:

1. Interfejs służy do kontroli i obsługi produktu cyfrowego, ale nie tylko – jego rola funkcjonalna i pragmatyczna jest istotna. Dobrze zaprojektowany interfejs pozwala użytkownikom poczuć się podmiotowo, speł~niając także funkcje psychologiczne i emocjonalne.

2. Projektowanie interfejsów powinno być zorientowane na połączenie efektów pragmatycznych (łatwość, szybkość, intuicyjność) oraz efektów psychologicznych (satysfakcja, sympatia, poczucie podmiotowości).

Zasady Bena Shneidermana, choć nie wyrażone wprost, są właśnie próbą połączenia tych dwóch celów i wartości – efektów materialnych (wykonanie zadania) oraz emocjonalnych (satysfakcja z wykonania).

Osiem złotych zasad Shneidermana

Ben Shneiderman, autor bestsellerowej książki “Designing the User Interface”, wraz z Jakobem Nielsenem i Donem Normanem tworzą “Wielką Trójkę” UX-owych ekspertów. Ich badania, książki i rekomendacje najgłębiej wpłynęły na sposób projektowania interfejsów, kształtując sposób myślenia o użyteczności, intuicyjności, wygodzie, satysfakcji i ergonomii interfejsów aplikacji webowych i mobilnych.

Shneidermans “8 Złotych Zasad Projektowania Interfejsów” to dzisiaj klasyk i standard, obowiązkowa lektura dla każdego projektanta interfejsów i specjalisty UX. Oto one:

1. Spójność – zachowanie pewnej ciągłości, która przekłada się na zrozumiałość, poczucie sensu i celu oraz przekonanie o zasadności wykonanej akcji. Funkcje poleceń, nazewnictwo, ikonografia, przyciski, kolorystyka, układ menu etc. raz zastosowane muszą być konsekwentnie powielane.

2. Uniwersalność – opanowanie narzędzia rodzi potrzebę elastycznego, efektywnego i szybkiego wykorzystania jego możliwości. Projektowanie interfejsów powinno uwzględniać różne stadia zaznajomienia z systemem oraz wynikające z nich oczekiwania.

3. Informacje zwrotne – dobrze zaprojektowany interfejs powinien użytkownikom oferować informacje zwrotne na temat stanu systemu, przebiegu i zakończenia działań. Nawet pozornie nieistotne, rzadkie działania powinny informować i odpowiadać na większość typowych potrzeb informacyjnych, funkcjonalnych i emocjonalnych użytkowników.

4. Obsługa błędów – każdy produkt cyfrowy powinien informować użytkownika o wystąpieniu błędu, jego wadze oraz sposobie naprawy. Informacja powinna być wyrażona językiem przystępnym, zawierać komponent wyjaśniający, uspokajający oraz wskazujący, co zrobić by naprawić błąd.

5. Cofanie działań – możliwość odwrócenia wykonanych działań jest niezwykle istotna z punktu widzenia użyteczności i komfortu użytkownika. Należy informować o możliwości odwrócenia działań, które z punktu widzenia użytkownika są niepożądane.

6. Poczucie sprawstwa – interfejs powinien pozwalać użytkownikom na przejmowanie kontroli, modyfikowanie ustawień, dostosowywanie do własnych potrzeb, a także eksperymentowanie i odkrywanie nowych funkcji.

7. Zmniejszenie obciążenia pamięci – projektowanie interfejsów powinno uwzględniać ograniczenia w przetwarzaniu informacji, jakie posiadają ludzie. Co do zasady, ludzie zazwyczaj są w stanie zapamiętać około 7 informacji w danym momencie.

8. Redukcja złożoności – interfejs powinien pozwalać użytkownikom na wykonywanie działań w sposób możliwie najprostszy i najmniej angażujący. Koszty podjęcia takich akcji nie powinny być na tyle duże, by ich podjęcie stawało się nieopłacalne.

Zastosowanie tych zasad w projektowaniu interfejsów znacząco podnosi ich użyteczność, funkcjonalność i przyjazność. Nie jest to jednak uniwersalna panacea na każdy problem – muszą one uwzględniać kontekst i specyficzne cele projektowe, biznesowe i związane z User Experience.

Istotą 8 Złotych Zasad Shneidermana jest unikanie najbardziej typowych i drażliwych problemów, upraszczanie procesów i działań, zwiększanie wydajności systemu oraz podnoszenie satysfakcji płynącej z jego używania, szczególnie tej wynikającej z poczucia sprawstwa, kontroli i bezpieczeństwa.

Zasady te pozwalają tworzyć interfejsy bardziej intuicyjne, konkretne, logiczne, empatyczne, zrozumiałe i wydajne. To prawdziwa skarbnica wiedzy, którą warto mieć na uwadze przy każdym projekcie UI/UX.

Prawo Fittsa – podstawa ergonomii interfejsów

Ścisły związek z ergonomią ma także Prawo Fittsa – fundamentalne pojęcie w projektowaniu doświadczeń użytkownika. Ta zasada mówi, że czas potrzebny na dotarcie do celu zależy od odległości i rozmiaru tego celu.

Innymi słowy, im większy i bliżej położony jest dany element interfejsu, tym łatwiej i szybciej jest go osiągnąć. To kluczowe narzędzie, które pomaga projektantom tworzyć intuicyjne i efektywne interfejsy użytkownika.

Prawo Fittsa, choć może wydawać się abstrakcyjnym konceptem, ma liczne praktyczne zastosowania w UX Design. Odnosi się ono bezpośrednio do rozmieszczenia i wielkości interaktywnych elementów interfejsu. Przykładowo, większe przyciski są łatwiejsze do kliknięcia, co przekłada się na lepsze doświadczenie użytkownika. Podobnie, elementy znajdujące się w centralnym polu widzenia są zazwyczaj zauważane szybciej.

Odpowiednie zastosowanie tego prawa pozwala na zwiększenie użyteczności i intuicyjności stron www i aplikacji. Jego przemyślane użycie może usprawnić nawigację, szybkość działania i ogólną satysfakcję użytkownika z korzystania z danej platformy cyfrowej.

Przyszłość Prawa Fittsa w dynamicznie rozwijającym się świecie UX Design wygląda niezwykle ciekawie. Wraz z postępem technologicznym, szczególnie w obszarze urządzeń mobilnych i interfejsów opartych na gestach, może ono zyskać jeszcze większe znaczenie. Nowe technologie, takie jak VR i AR, radykalnie zmieniają sposób, w jaki użytkownicy wchodzą w interakcję ze środowiskiem cyfrowym, wymagając nowych podejść do projektowania UX opartych na zrozumieniu i zastosowaniu Prawa Fittsa.

W erze, gdy przestrzeń cyfrowa staje się coraz bardziej trójwymiarowa i interaktywna, zrozumienie tej podstawowej zasady ergonomii jest kluczowe dla tworzenia intuicyjnych i efektywnych interfejsów użytkownika.

Zakończenie

Ergonomia ma fundamentalne znaczenie w projektowaniu interfejsów użytkownika. Zasady Shneidermana oraz Prawo Fittsa to nieocenione narzędzia, które pomagają tworzyć produkty cyfrowe, z którymi użytkownicy będą się czuli komfortowo, bezpiecznie i zadowoleni.

Uważne stosowanie tych wytycznych, przy jednoczesnym uwzględnieniu kontekstu biznesowego i specyfiki danego projektu, pozwala budować rozwiązania nie tylko funkcjonalne, ale również przyjazne emocjonalnie. To prawdziwy klucz do sukcesu w projektowaniu UX.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat naszych usług w zakresie projektowania stron internetowych i aplikacji mobilnych, zapraszamy do kontaktu. Nasz zespół z przyjemnością pomoże Ci stworzyć produkt, który będzie nie tylko piękny, ale również ergonomiczny i intuicyjny w użytkowaniu.