Wzrosła potrzeba dostępności stron internetowych
Żyjemy w społeczeństwie informacyjnym, gdzie dostęp do Internetu jest powszechny. Niestety, nie wszystkie strony internetowe są tworzone z myślą o osobach z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Według szacunków, osoby z niepełnosprawnościami stanowią około 17% całej populacji na świecie Dominik Paszkiewicz, Dostępne strony. Oznacza to, że miliony ludzi mogą mieć utrudniony dostęp do wielu serwisów internetowych.
Wyzwaniem dla twórców stron jest zapewnienie, aby ich projekty były dostępne dla wszystkich użytkowników, niezależnie od rodzaju niepełnosprawności. Wymaga to dogłębnego zrozumienia wytycznych dotyczących dostępności cyfrowej, takich jak WCAG 2.0 (Web Content Accessibility Guidelines).
Zgodnie z polskim prawem, podmioty publiczne muszą zapewnić dostępność cyfrową swoich stron internetowych i aplikacji mobilnych. Ważne jest, aby te zasady przestrzegali również twórcy stron komercyjnych, aby zapewnić dostęp do informacji dla jak najszerszego grona odbiorców.
Kluczowe zasady dostępności stron internetowych
Wytyczne WCAG 2.0 definiują cztery podstawowe zasady dostępności cyfrowej, które należy wdrożyć podczas projektowania stron internetowych:
1. Postrzegalność
Wszystkie elementy strony internetowej powinny być postrzegalne przez użytkowników za pomocą dostępnych im zmysłów. Oznacza to, że:
- Treści wizualne (np. zdjęcia, grafiki) muszą mieć alternatywne opisy tekstowe, odczytywane przez czytniki ekranu.
- Treści dźwiękowe (np. filmy, nagrania audio) powinny mieć napisy lub tłumaczenie na język migowy.
- Użytkownicy muszą mieć możliwość dostosowania wyglądu strony do swoich indywidualnych potrzeb, np. powiększenie czcionki.
2. Funkcjonalność
Strona internetowa powinna umożliwiać obsługę za pomocą różnych metod, np.:
- Nawigacja przy użyciu samej klawiatury, bez konieczności korzystania z myszy.
- Możliwość wydłużenia czasu na wykonanie określonych działań.
- Opcje zatrzymania lub wyłączenia elementów animowanych, które mogą rozpraszać użytkowników.
Niezależnie od sposobu korzystania, użytkownicy powinni mieć dostęp do wszystkich funkcji strony.
3. Zrozumiałość
Treści na stronie muszą być zrozumiałe dla różnych grup odbiorców, w tym osób z ograniczeniami poznawczymi. Ważne jest, aby:
- Używać prostego, zrozumiałego języka.
- Zapewnić jasne instrukcje i komunikaty.
- Zachować spójność wyglądu, działania i rozmieszczenia elementów na stronie.
4. Kompatybilność
Strona internetowa powinna poprawnie działać z różnym oprzyrządowaniem, takimi jak:
- Różne przeglądarki internetowe.
- Czytniki ekranu używane przez osoby niewidome.
- Urządzenia mobilne.
Kompatybilność jest kluczowa, aby użytkownicy mogli korzystać ze strony niezależnie od używanego sprzętu i oprogramowania.
Unikanie barier w dostępności
Twórcy stron internetowych często nie zdają sobie sprawy z wagi dostępności lub nie potrafią zastosować odpowiednich rozwiązań. Według szacunków, jedynie 10-15% stron internetowych spełnia standardy WCAG 2.0 Rafał Kanarek, Polski Związek Niewidomych. Sprawia to, że miliony osób z niepełnosprawnościami mają ograniczony dostęp do informacji online.
Część twórców błędnie zakłada, że instalacja czytników ekranu lub funkcji odczytywania treści na stronie wystarczy, aby zapewnić dostępność. Jednak takie rozwiązania nie są wystarczające, ponieważ osoby niewidome i słabowidzące korzystają już z tego typu technologii w codziennym użytkowaniu komputerów i smartfonów.
Innym częstym problemem jest nieodpowiednie oznaczanie elementów graficznych na stronie. Zdjęcia, ikony i inne treści wizualne muszą mieć alternatywne opisy tekstowe, aby mogły być odczytane przez czytniki ekranu.
Wyzwaniem może być również zapewnienie kompatybilności z różnymi urządzeniami i przeglądarkami. Strona powinna być w pełni funkcjonalna niezależnie od tego, jakiego sprzętu i oprogramowania używa użytkownik.
Wskazówki dla twórców stron internetowych
Aby sprostać oczekiwaniom użytkowników i zapewnić dostępność swojej strony, warto wziąć pod uwagę następujące wskazówki:
-
Zapoznaj się z wytycznymi WCAG 2.0. Jest to kompleksowy zbiór zasad, który pomoże Ci zrozumieć, jak tworzyć strony dostępne dla wszystkich.
-
Przetestuj stronę pod kątem dostępności. Skorzystaj z narzędzi do testowania, np. Strony Internetowe UK, które pomogą zidentyfikować bariery i wskazać obszary wymagające poprawy.
-
Zapewnij alternatywne teksty dla elementów wizualnych. Każde zdjęcie, grafika czy film powinny mieć odpowiedni opis, umożliwiający odczytanie treści przez czytniki ekranu.
-
Zadbaj o intuicyjną nawigację. Użytkownicy powinni móc swobodnie przemieszczać się po stronie, również przy użyciu samej klawiatury.
-
Dostosuj wygląd strony do potrzeb użytkowników. Umożliw zmianę rozmiaru czcionki, kontrastu lub innych parametrów, aby zapewnić komfort osobom o różnych ograniczeniach.
-
Zastosuj jasny i prosty język. Treści na stronie powinny być zrozumiałe dla odbiorców o różnym poziomie wiedzy.
-
Upewnij się, że strona działa poprawnie na różnych urządzeniach. Przetestuj ją na komputerach, smartfonach i tabletach, aby zapewnić kompatybilność.
-
Regularnie aktualizuj i monitoruj stronę. Dostępność to nie jednorazowe działanie – należy ją stale udoskonalać, śledząc zmiany w technologiach i oczekiwaniach użytkowników.
Kluczem do stworzenia dostępnej strony internetowej jest holistyczne podejście, uwzględniające potrzeby wszystkich użytkowników. Dzięki temu Twój serwis będzie przyjazny, użyteczny i atrakcyjny dla szerokiego grona odbiorców.
Podsumowanie
Dostępność stron internetowych staje się coraz ważniejszym aspektem w dobie powszechnego dostępu do Internetu. Osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności stanowią znaczną część populacji, dlatego zapewnienie im swobodnego korzystania z serwisów online jest kluczowym wyzwaniem.
Wytyczne WCAG 2.0 definiują cztery podstawowe zasady dostępności: postrzegalność, funkcjonalność, zrozumiałość oraz kompatybilność. Ich wdrożenie gwarantuje, że strona internetowa będzie dostępna dla wszystkich użytkowników, niezależnie od ich ograniczeń.
Niestety, według szacunków, zaledwie 10-15% stron spełnia standardy dostępności. Twórcy często nie zdają sobie sprawy z wagi tego problemu lub nie potrafią zastosować odpowiednich rozwiązań. Dlatego tak ważne jest, aby zapoznać się z wytycznymi WCAG, przetestować stronę pod kątem dostępności i wdrożyć niezbędne zmiany.
Dostępność to nie tylko kwestia prawna, ale również możliwość dotarcia do szerszego grona odbiorców. Strony internetowe dostosowane do potrzeb wszystkich użytkowników są nie tylko bardziej inkluzywne, ale również lepiej przyjmowane przez rynek. Warto więc traktować dostępność jako ważny element projektowania witryn internetowych.