Jesteśmy otoczeni zagrożeniami, ale to wcale nie oznacza, że nie możemy czuć się bezpiecznie
Mam wrażenie, że z roku na rok słyszymy coraz więcej ostrzeżeń związanych z cyberbezpieczeństwem. Codziennie jesteśmy bombardowani informacjami o nowych atakach hakerskich, wyciekach danych lub innych zagrożeniach czyhających na nas w sieci. Może się czasem wydawać, że bezpieczne korzystanie z internetu to misja niewykonalna. Nic bardziej mylnego! Choć rzeczywiście musimy być czujni, to dzięki kilku prostym krokom możemy znacznie ograniczyć ryzyko stania się ofiarą cyberprzestępców.
Zanim przejdziemy do działania – co wiemy o cyberzagrożeniach w 2021 roku?
Zacznijmy od tego, że cyberprzestępcy stale poszukują nowych, coraz bardziej wyrafinowanych metod ataku. W 2021 roku wiele firm i instytucji padło ofiarą coraz powszechniejszych ataków ransomware, w których hakerzy blokują dostęp do systemu i żądają okupu w zamian za jego odblokowanie. Innym popularnym trendem były ataki na łańcuch dostaw, gdzie przestępcy włamują się do systemów dostawców, aby uzyskać dostęp do danych klientów.
Nie lepiej prezentuje się sytuacja na rynku smartfonów i urządzeń IoT. Coraz więcej luk bezpieczeństwa odkrywanych jest w systemach operacyjnych i aplikacjach, co cyberprzestępcy skwapliwie wykorzystują. Warto też wspomnieć o wzroście zainteresowania hakerów bezprzewodowymi sieciami WiFi. Nieodpowiednie zabezpieczenie domowego WiFi może narazić nas na poważne konsekwencje.
Oczywiście to zaledwie kilka przykładów, by uzmysłowić skalę problemu. Cyberzagrożenia w 2021 roku były naprawdę różnorodne i atakujące nas z wielu stron. Ale spokojnie, nie oznacza to, że nie mamy się przed nimi obronić. Wystarczy kilka prostych kroków, o których za chwilę opowiem.
Zaczynamy od routera – serce każdej domowej sieci
Wielu z nas nawet nie zdaje sobie sprawy, że to właśnie router, który zapewnia nam dostęp do internetu w domu, może być najsłabszym ogniwem naszego domowego systemu bezpieczeństwa. To dlatego, że standardowo posiadają one dość słabe, domyślne hasła i ustawienia, które łatwo włamać.
Jak więc zadbać o to, by nasz router był dobrze zabezpieczony? Przede wszystkim, należy zmienić domyślne hasło na znacznie trudniejsze do odgadnięcia. Idealnie, gdyby składało się ono z co najmniej 12 znaków, zawierających małe i wielkie litery, cyfry oraz znaki specjalne. Pamiętaj też, by hasło regularnie aktualizować.
Co więcej, warto też zaktualizować firmware routera do najnowszej wersji. Producenci routerów stale pracują nad łataniem luk bezpieczeństwa, więc te aktualizacje są niezwykle ważne. Jeśli router jest starszy lub marka nie jest zbyt znana, rozważ jego wymianę na nowszy model, który będzie lepiej zabezpieczony.
Zabezpieczamy urządzenia w sieci
Ale to nie koniec – teraz musimy zatroszczyć się o urządzenia, które korzystają z naszego domowego WiFi. Smartfony, tablety, a nawet inteligentne AGD – wszystko to powinno być chronione.
Przede wszystkim, upewnij się, że na wszystkich tych urządzeniach zainstalowane są aktualne wersje systemów operacyjnych oraz aplikacji. Producenci stale łatają wykrywane luki, a regularne aktualizacje to gwarancja, że jesteś chroniony przed najnowszymi zagrożeniami.
Kolejnym krokiem powinno być korzystanie z silnych, unikalnych haseł do logowania. Idealne hasło to takie, które składa się z co najmniej 12 znaków, zawierających małe i wielkie litery, cyfry oraz znaki specjalne. Unikaj prostych, łatwych do odgadnięcia kombinacji. Jeśli masz problem z zapamiętywaniem haseł, rozważ użycie menedżera haseł.
A co z urządzeniami, z których korzysta cała rodzina? Nie ma problemu – wystarczy, że każdy domownik będzie miał swoje indywidualne konto. Dzięki temu, w razie jakiegoś incydentu, będziemy wiedzieli, czyja to wina. No i oczywiście nie zapomnij o regularnym aktualizowaniu tych kont.
Niezbędne zabezpieczenia na każdym urządzeniu
Oczywiście, samo aktualizowanie systemów i haseł to jeszcze nie wszystko. Warto też zainstalować na naszych urządzeniach solidne programy antywirusowe i firewalle. Choć te rozwiązania nie chronią nas całkowicie, to stanowią dodatkową, ważną warstwę bezpieczeństwa.
Równie istotne jest korzystanie z VPN, czyli wirtualnej sieci prywatnej. Dzięki niej nasze dane będą szyfrowane i chronione przed podsłuchem podczas korzystania z publicznych hotspotów WiFi. To szczególnie ważne, gdy korzystamy z internetu poza domem.
Co więcej, warto też rozważyć używanie dedykowanej przeglądarki do codziennych, bezpiecznych czynności, a innej do tych bardziej ryzykownych. Pomoże to nam uniknąć m.in. infekcji złośliwym oprogramowaniem.
Pamiętajmy też, by regularnie robić kopie zapasowe najważniejszych danych. Dzięki temu, nawet jeśli padniemy ofiarą ataku ransomware, nie stracimy cennych plików.
Zachowaj czujność – nie daj się nabrać cyberprzestępcom
Choć wdrożenie powyższych zabezpieczeń jest kluczowe, to nie możemy zapominać o zachowaniu czujności podczas codziennego korzystania z internetu. Najlepszą ochroną jest nasza czujność i zdrowy rozsądek.
Dlatego zawsze uważnie sprawdzaj źródło przychodzących wiadomości e-mail lub SMS-ów. Nie klikaj w podejrzane linki ani nie otwieraj załączników, zwłaszcza jeśli wiadomość wydaje się podejrzana. Podobnie zachowuj się na stronach internetowych – unikaj tych, które nie wyglądają na w pełni bezpieczne.
Poza tym, nigdy nie udostępniaj swoich danych osobowych, haseł czy innych poufnych informacji na żądanie. Prawdziwe instytucje nigdy nie będą o to prosić drogą elektroniczną.
I na koniec – bądź szczególnie ostrożny, jeśli korzystasz z publicznych hotspotów WiFi. Korzystaj wtedy z VPN, by chronić swoje dane. Pamiętaj też, by nigdy nie logować się na wrażliwe konta, np. bankowe, w takich miejscach.
Podsumowanie – zadbaj o swoje bezpieczeństwo online
Jak widzisz, cyberbezpieczeństwo to temat złożony i wielowymiarowy. Ale nie musisz być ekspertem, by skutecznie chronić siebie i swoją rodzinę przed cyberzagrożeniami. Wystarczą podstawowe kroki, takie jak aktualizowanie urządzeń, korzystanie z silnych haseł czy instalacja odpowiedniego oprogramowania.
Pamiętaj, że bezpieczeństwo online to niezwykle ważna kwestia, którą należy stale monitorować. Cyberprzestępcy nie śpią, więc my musimy być czujni i stale podnosić poprzeczkę, by chronić naszą prywatność i dane. Tylko wtedy będziemy mogli w pełni cieszyć się wygodą i możliwościami, jakie daje nam internet.