Co to jest Cross Site Scripting (XSS)?
Cross Site Scripting (XSS) stanowi rodzaj luki w zabezpieczeniach stron internetowych, która umożliwia atakującym wstrzyknięcie złośliwego kodu, zazwyczaj napisanego w języku JavaScript. Złośliwy skrypt wprowadzany jest do zaufanego serwisu internetowego przez zmodyfikowanie zapytań wysyłanych do serwisu. Gdy przeglądarka załaduje stronę zawierającą złośliwy kod, skrypt zostanie wykonany w kontekście zaufanej witryny. Jak oszacowano, Cross Site Scripting odpowiada za około 84% wszystkich naruszeń bezpieczeństwa serwisów internetowych.
Rodzaje Cross Site Scripting
Cross Site Scripting występuje w trzech głównych formach:
Reflected XSS (XSS odbitego)
Ten rodzaj XSS występuje, gdy złośliwy kod jest częścią żądania wysyłanego do serwera internetowego. Serwis przechwytuje wprowadzone dane bez ich sprawdzenia i odsyła żądanie z powrotem do przeglądarki. Przeglądarka następnie interpretuje i wykonuje złośliwy kod.
Stored XSS (XSS przechowywany)
Stored XSS, zwany również Persistent lub Type-I XSS, występuje, gdy złośliwy kod zostaje trwale zapisany na serwerze, na przykład w bazie danych, systemie komentarzy, panelach użytkowników lub na forum internetowym. Kod zostaje ponownie wysłany do przeglądarki każdorazowo, gdy użytkownik żąda odebrania zakażonych danych.
DOM-based XSS (XSS oparty na modelu DOM)
Ten typ XSS występuje, gdy całe źródło ataku znajduje się w kliencie, w przeglądarce internetowej. Atakujący wykorzystuje podatności na XSS istniejące w kodzie po stronie klienckiej, takim jak skrypty JavaScript wbudowane w aplikację internetową. Złośliwy kod modyfikuje strukturę dokumentu obiektu modelu (DOM) w celu wywołania niechcianej akcji.
Dlaczego XSS jest niebezpieczny?
Cross Site Scripting jest uznawany za jedną z najpoważniejszych luk w zabezpieczeniach aplikacji internetowych. Umożliwia atakującym uzyskanie dostępu do poufnych danych, kradzież tożsamości, wykonywanie złośliwych działań w imieniu użytkowników oraz doprowadzenie do rozprzestrzeniania się wirusów i innych zainfekowań.
Poprzez wstrzyknięcie złośliwego kodu, atakujący może:
- Uzyskać dostęp do plików cookie, tokenów uwierzytelniających lub innych poufnych danych użytkownika
- Sfałszować zawartość strony internetowej
- Przekierować użytkownika na złośliwą stronę internetową
- Uzyskać kontrolę nad komputerem użytkownika
- Doprowadzić do rozprzestrzenienia się wirusów lub innego złośliwego oprogramowania
Jak chronić się przed Cross Site Scripting?
Walidacja i kodowanie danych wejściowych
Jedną z najlepszych metod ochrony przed XSS jest rygorystyczna walidacja i kodowanie wszelkich danych wprowadzanych przez użytkownika przed ich wyświetleniem na stronie internetowej. Proces ten obejmuje:
-
Walidację danych wejściowych: Upewnij się, że wszystkie dane wejściowe od użytkowników spełniają oczekiwany format i typ. Odrzuć dane, które nie przechodzą procesu walidacji.
-
Kodowanie danych wejściowych: Zakoduj wszystkie dane wejściowe przed ich wyświetleniem na stronie, aby uniemożliwić przeglądarkiej interpretację potencjalnie szkodliwego kodu jako części dokumentu.
Istnieje wiele bibliotek i narzędzi, które pomagają w walidacji i kodowaniu danych wejściowych, takich jak:
- Dla PHP:
htmlspecialchars(),strip_tags() - Dla Java:
OWASP Java Encoder Project - Dla .NET:
Microsoft AntiXss Library - Dla Node.js:
node-esapi
Zastosowanie zasady najmniejszych uprawnień
Ogranicz uprawnienia skryptów JavaScript uruchamianych w przeglądarce do niezbędnego minimum. Użyj HttpOnly flag dla plików cookie, aby uniemożliwić dostęp do nich przez skrypty. Zastosuj mechanizmy takie jak Same-Origin Policy i Content Security Policy, aby ograniczyć źródła, z których skrypty mogą być pobierane i uruchamiane.
Regularnie aktualizuj oprogramowanie
Bądź na bieżąco z aktualizacjami zabezpieczeń dla wszystkich składników oprogramowania używanych w aplikacji internetowej, w tym systemów CMS, framework i bibliotek. Aktualizacje często zawierają poprawki luk umożliwiających ataki XSS.
Edukuj personel i użytkowników
Upewnij się, że deweloperzy, administratorzy i użytkownicy Twojej aplikacji są świadomi zagrożeń związanych z XSS oraz najlepszych praktyk ochrony przed tego typu atakami.
Regularnie testuj pod kątem XSS
Przeprowadzaj regularne testy penetracyjne i audyty kodu źródłowego w poszukiwaniu luk umożliwiających ataki XSS. Wykorzystaj dostępne narzędzia do skanowania i testowania, takie jak OWASP ZAP, Burp Suite oraz Netsparker.
Czy XSS można wykorzystać tylko do ataków?
Chociaż Cross Site Scripting jest najczęściej wykorzystywane przez atakujących do złośliwych celów, istnieją również legalne i użyteczne zastosowania tej techniki. Wstrzykiwanie skryptów może być wykorzystywane przez webmasterów do lepszej integracji z zewnętrznymi usługami, udoskonalenia funkcji analitycznych lub zapewnienia lepszego doświadczenia użytkownika.
Na przykład, duże portale takie jak Google, Amazon i Twitter wykorzystują technikę zwaną “Google Cross Site Script Gadgets” lub “Cross Site Script Inclusion” do udostępniania użytkownikom dynamicznych widżetów i treści z niezaufanych źródeł w bezpieczny sposób.
Podsumowanie
Cross Site Scripting stanowi jedno z największych zagrożeń dla współczesnych aplikacji internetowych. Właściciele i twórcy stron www muszą być w pełni świadomi tego problemu i wdrażać odpowiednie zabezpieczenia, aby chronić swoich użytkowników. Chociaż rozwiązanie tego problemu nie jest proste, rygorystyczne stosowanie zasad walidacji danych wejściowych, kodowania oraz innych najlepszych praktyk może znacznie ograniczyć ryzyko wystąpienia ataków XSS. Stałe testowanie i edukacja personelu również odgrywają kluczową rolę w ochronie przed tą poważną luką bezpieczeństwa.
