Dlaczego warto robić regularne backupy?
Jako właściciel strony internetowej, pewnie nieraz zastanawiałeś się, czy warto robić regularne kopie zapasowe. Afff, przecież nic złego nie może się przecież wydarzyć, prawda? Cóż, lepiej nie mówić “hop”, bo jak się okaże, że stronka nagle przestanie działać, to będziesz żałował, że nie miałeś zrobionej żadnej kopii zapasowej.
Uwierzcie mi, wiem, o czym mówię. Przez kilka lat prowadziłem agencję projektowania stron internetowych i nie raz musieliśmy ratować sytuację, kiedy nasi Klienci stracili całą zawartość swojej witryny. A to przez wyciek danych, a to przez atak hakerski, a to po prostu przez przypadkowe skasowanie jakiegoś ważnego pliku. Wtedy dociera do ludzi, jak ważne jest regularne tworzenie backupów.
Dlatego w tym poradniku chcę Wam pokazać, dlaczego warto mieć kopie zapasowe swojej strony www oraz jak je tworzyć, przechowywać i przywracać w razie potrzeby. Poznasz 3 kluczowe rodzaje backupów, dowie się o narzędziach, które Ci w tym pomogą, a także dowiesz się, co zrobić, gdy niestety nie masz żadnej kopii zapasowej. Dzięki temu będziesz mógł uniknąć sporych kłopotów i strat, jakie mogą Cię spotkać w przypadku awarii lub ataku hakerskiego.
Zagrożenia dla Twoich danych
Zacznijmy od tego, jakie niebezpieczeństwa czyhają na Twoje dane. Otóż, jest ich całkiem sporo:
-
Ataki hakerskie – niestety, w dobie rosnącej popularności handlu internetowego, sklepy i firmy internetowe stają się coraz częstszym celem cyberprzestępców. Hakerzy włamują się na serwery, kraść dane, blokują dostęp lub nawet całkowicie niszczą zawartość strony.
-
Awarie sprzętu lub oprogramowania – usterki serwerów, problemy z hostingiem, błędy wtyczek i motywów – to realne zagrożenia, które mogą doprowadzić do utraty danych lub paraliżu Twojej witryny.
-
Ludzkie błędy – czasem po prostu sami możemy przez przypadek usunąć ważne pliki lub wprowadzić zmiany, które zepsują stronę. Zwłaszcza, gdy wprowadzamy poprawki lub nowe funkcjonalności.
-
Złośliwe oprogramowanie – wirusy, trojan konie, ransomware – to programy, które mogą szyfrować nasze pliki, żądając okupu za ich odblokowanie lub po prostu je niszczyć.
Cóż, prawda jest taka, że po prostu nie można wykluczyć ryzyka utraty danych. Nawet najbardziej doświadczeni i ostrożni właściciele stron internetowych padają ofiarą różnego rodzaju awarii czy ataków hakerskich. Dlatego tak ważne jest, żeby mieć przygotowane skuteczne kopie zapasowe.
Czym jest backup i jak go tworzyć?
Backup, czyli kopia zapasowa, to nic innego jak zbiór plików, które mają nam służyć do odtworzenia oryginalnych danych w przypadku ich utraty lub uszkodzenia. To tak, jakbyśmy mieli “zapasowy dysk”, na którym przetrzymujemy kopie wszystkich ważnych elementów naszej strony internetowej.
Gdy już wiemy, dlaczego warto robić backupy, przejdźmy do sedna – jak je właściwie tworzyć? Oto 3 podstawowe rodzaje kopii zapasowych:
1. Backup pełny (całościowy)
To po prostu kopia wszystkich plików i bazy danych Twojej strony internetowej. Za każdym razem przy tworzeniu takiego backupu kopiowane są wszystkie elementy witryny. Wadą jest to, że zajmuje to sporo czasu i miejsca na dysku, a sieć mocno obciążona jest w trakcie tego procesu.
2. Backup przyrostowy (inkrementalny)
W tym przypadku kopia zapasowa zawiera tylko te pliki, które zostały nowo utworzone lub zmodyfikowane od czasu poprzedniego backupu przyrostowego lub całościowego. Jest to więc “lżejsza” wersja pełnego backupu. Zajmuje mniej miejsca i trwa szybciej. Jednak odzyskanie danych w razie awarii może być bardziej skomplikowane, bo trzeba sięgnąć do kilku kopii.
3. Backup różnicowy (dyferencyjny/kumulatywny)
To rodzaj pośredni pomiędzy backupem pełnym a przyrostowym. Pierwsza kopia jest pełna, a kolejne obejmują tylko te pliki, które zmieniły się w stosunku do ostatniej kopii całościowej, nie zaś do poprzedniej przyrostowej. Dzięki temu odzyskiwanie danych jest łatwiejsze niż w przypadku backupu inkrementalnego.
Poza tymi 3 głównymi rodzajami, można też wyodrębnić np. backup bloków (backup bloków plików, które się zmieniły), backup katalogów, czy backup na żądanie.
| Rodzaj backupu | Czas tworzenia | Zajmowane miejsce | Czas odzyskiwania |
|---|---|---|---|
| Pełny | Długi | Dużo | Krótki |
| Przyrostowy | Krótki | Mało | Długi |
| Różnicowy | Średni | Średnio | Średni |
Niezależnie od tego, który rodzaj backupu wybierzesz, pamiętaj o stosowaniu zasady 3-2-1:
– 3 kopie zapasowe – pełna kopia, 2 backupy różnego typu
– 2 różne nośniki – np. dysk lokalny i chmura
– 1 kopia w innej lokalizacji – np. w innym miejscu fizycznym lub w chmurze
Dzięki takiemu podejściu masz pewność, że dane Twojej strony www są bezpieczne, nawet jeśli jeden z nośników ulegnie awarii.
Narzędzia do tworzenia backupów WordPress
Jeśli prowadzisz stronę internetową opartą na CMS WordPress, masz do wyboru całą masę wtyczek, które znacznie ułatwią Ci proces tworzenia kopii zapasowych. Oto najciekawsze z nich:
UpdraftPlus – to chyba najpopularniejszy plugin do backupów WordPress. Pozwala na automatyczne tworzenie kopii zapasowych na Twoim serwerze, w chmurze (Dropbox, Google Drive, itp.) lub nawet wysyłanie ich na e-mail.
BackWPup – kolejna darmowa wtyczka, dzięki której możesz tworzyć backupy na serwerze, w chmurze lub na innych platformach (Dropbox, Amazon S3, Google Drive, itp.).
Duplicator – ta wtyczka pomoże Ci nie tylko w tworzeniu kopii zapasowych, ale również w migrowaniu Twojej strony na inny serwer.
WP VaultPress Replication Client – to klient do usługi backupowej VaultPress, która oferuje automatyczne tworzenie kopii zapasowych Twojej witryny.
Oczywiście, to tylko kilka przykładów – w bibliotece wtyczek WordPress znajdziesz wiele innych ciekawych rozwiązań, które ułatwią Ci proces tworzenia backupów.
Jak przywrócić stronę z backupu?
Załóżmy jednak, że coś poszło nie tak i Twoja strona przestała działać. Masz zatem 3 scenariusze:
-
Masz kopię zapasową wykonaną za pomocą wtyczki: W takim przypadku wystarczy, że zalogujesz się do panelu administracyjnego WordPress, odnajdziesz ustawienia wtyczki do backupów i stamtąd przywrócisz ostatnią dostępną kopię. Bardzo proste!
-
Masz zarchiwizowane pliki i bazę danych: Tutaj będziesz musiał przywrócić pliki na serwer FTP, a bazę danych zaimportować ręcznie np. przez phpMyAdmin. To trochę więcej pracy, ale wciąż dużo lepsze niż sytuacja, w której nie masz żadnej kopii zapasowej.
-
Nie masz żadnej kopii zapasowej: Cóż, w takiej sytuacji niestety Twoje szanse na szybkie przywrócenie strony znacznie się zmniejszają. Twoja jedyna opcja to skontaktować się z hostingodawcą i poprosić o pomoc w odtworzeniu witryny z ich własnych backupów. Jeśli takich nie mają, albo nie są w stanie ci pomóc, niestety będziesz musiał zacząć budować stronę od nowa.
Dlatego tak ważne jest, aby mieć przygotowaną aktualną kopię zapasową swojej strony internetowej. Dzięki temu w razie awarii lub ataku hakerskiego będziesz mógł szybko przywrócić działającą witrynę i uniknąć przykrych konsekwencji, takich jak utrata klientów czy reputacji.
Podsumowanie
Świat się dzieli na dwie grupy ludzi – tych, którzy robią regularne backupy, oraz tych, którzy dopiero zaczną to robić. Mam nadzieję, że po przeczytaniu tego poradnika Ty zdecydujesz się dołączyć do tej pierwszej grupy.
Pamiętaj – backup to nie tylko zabezpieczenie przed stratą danych, ale również spokój ducha i możliwość szybkiego przywrócenia działania Twojej strony w razie różnego rodzaju problemów. Zainwestuj więc trochę czasu w stworzenie skutecznej kopii zapasowej i bądź przygotowany na najgorsze.
Jeśli potrzebujesz pomocy w tym zakresie lub masz jakiekolwiek pytania, zapraszam Cię do kontaktu z naszą agencją. Chętnie pomożemy Ci zapewnić bezpieczeństwo Twojej witryny internetowej.
