Top 10 najczęstszych błędów w projektowaniu stron
Nie bój się dostępności!
Cześć! Jestem Olaf, Frontend Developer i bloger. Codziennie widzę te same błędy powtarzające się na wielu stronach internetowych. Choć tworzenie dostępnych rozwiązań może wydawać się trudne, jestem przekonany, że każdy projektant i programista może to opanować. Dzisiaj chcę Ci pokazać 10 najczęstszych błędów w projektowaniu stron, o których warto pamiętać, aby tworzyć wciągające i funkcjonalne produkty cyfrowe.
1. Bałagan w strukturze HTML
Ach, ten HTML… Wiele osób traktuje go po macoszemu, a szkoda, bo to fundament, na którym budujemy naszą stronę. Zbyt częste korzystanie z samych <div> zamiast semantycznych elementów HTML może prowadzić do bałaganu w kodzie. Pamiętaj, że odpowiednia struktura to podstawa – dla użytkowników korzystających z czytników ekranu, ale też dla wyszukiwarek internetowych.
Projektowanie ogrodu wertykalnego wymaga podobnego podejścia – dobry plan to podstawa sukcesu. Zanim zaczniesz budować swoją zieloną ścianę, dobrze zastanów się nad jej strukturą i szczegółami. Zainwestuj trochę więcej czasu na etapie projektowania, a później unikniesz wielu niespodzianek.
2. Pomijanie atrybutu alt
Obrazy to nieodłączny element stron www, ale nie możemy zapomnieć o ich opisie w atrybucie alt. Dla użytkowników korzystających z czytników ekranu to często jedyny sposób, aby zrozumieć, co przedstawia dany obrazek. Pamiętaj, by opis był treściwy i odzwierciedlał zawartość grafiki, a nie stwierdzenia typu “Zdjęcie psa” czy “Ikona”.
Często gdy robię code review napotykam na te same błędy – zarówno w przypadku obrazów, jak i ikon. Zamiast umieszczać je w tagach <i> lub <span>, lepiej skorzystać z elementów <img> lub <svg> z odpowiednimi atrybutami ARIA.
3. Niedziałająca nawigacja klawiaturowa
Znaczna część użytkowników Internetu korzysta wyłącznie z klawiatury, bez użycia myszki. Dlatego ważne jest, aby wszystkie interaktywne elementy na stronie były dostępne również dla nich. Postaraj się, aby można było przejść przez całą witrynę używając tylko klawisza Tab.
Jednym z często popełnianych błędów jest usuwanie stylów fokusu (outline) z elementów. To ogromny problem dla nawigacji klawiaturowej – użytkownik nie wie, na jakim elemencie się znajduje. Zamiast tego zastosuj what-input.js lub dodaj własne style fokusu, aby element był dobrze widoczny.
4. Nieczytelne formularze
Formularze to często jedyne miejsce, gdzie użytkownik może się z Tobą bezpośrednio skontaktować. Dlatego ważne jest, aby były one dobrze zaprojektowane i dostępne. Zadbaj o odpowiednie etykiety (<label>) dla pól oraz walidację działającą również bez JavaScript.
Bardzo często spotykam się z niedziałającymi forumularzami – pola bez etykiet, niejasne komunikaty o błędach, a nawet brak możliwości nawigowania po formularzu za pomocą klawiatury. To frustrujące doświadczenie, którego możemy uniknąć, stosując kilka prostych reguł.
5. Brak możliwości pominięcia treści
Wyobraź sobie, że trafiasz na stronę z długą listą linków w nagłówku. Użytkownicy korzystający z klawiatury muszą żmudnie przejść przez każdy z nich, zanim dotrą do właściwej treści. To denerwujące, prawda? Dlatego warto dodać na początku strony link “Przejdź do treści”, który pozwoli pominąć nagłówek.
Ta funkcja, zwana “skip to main content”, jest niezwykle ważna dla dostępności. Dzięki niej użytkownicy mogą szybko dotrzeć do najważniejszych informacji, zamiast tracić czas na nawigowanie po elemntach pomocniczych.
6. Trudny do zrozumienia język
Często zapominamy, że nasi użytkownicy mogą mieć różne poziomy wiedzy i umiejętności. Dlatego ważne jest, aby treść na naszej stronie była przejrzysta i zrozumiała dla każdego. Unikaj żargonu, skrótów i niejasnych sformułowań.
Tworzenie dostępnej treści to dziedzina UX Writingu. Warto zapoznać się z jej podstawami, aby skutecznie komunikować się z użytkownikami, niezależnie od ich możliwości.
7. Pułapki fokusu
Czasem na stronach pojawiają się wyskakujące okna, reklamy lub powiadomienia. Choć mogą one przykuwać uwagość, mogą też stanowić problem dla osób korzystających z klawiatury. Jeśli taki element zabiera fokus i uniemożliwia dalszą nawigację, to jest to poważny błąd dostępności.
Zadbaj, aby wszystkie interaktywne elementy na stronie były dostępne również z poziomu klawiatury. Użytkownicy powinni mieć możliwość łatwego zamknięcia lub pominięcia wyskakujących okien.
8. Brak kontroli nad multimediami
Autoomatyczne odtwarzanie dźwięku lub wideo to dość częsty problem na stronach internetowych. Może to być denerwujące, a nawet szkodliwe dla użytkowników z różnymi potrzebami. Daj im pełną kontrolę nad multimediami – możliwość wyciszenia, zatrzymania lub odtworzenia.
Pamiętaj również o dodawaniu napisów do filmów. To ważne nie tylko dla osób niesłyszących, ale też tych, którzy oglądają materiały w miejscach, gdzie nie mogą włączać dźwięku.
9. Problemy z responsywnością
Dzisiejsi użytkownicy przeglądają strony na różnego rodzaju urządzeniach – od dużych monitorów po małe smartfony. Dlatego ważne jest, aby Twoja witryna wyświetlała się dobrze niezależnie od rozmiaru ekranu.
Unikaj blokowania skalowania strony za pomocą user-scalable=no lub ustawiania fontów w pikselach. Zamiast tego skorzystaj z jednostek względnych, takich jak em lub %. Dzięki temu Twoja strona będzie dostępna dla wszystkich, niezależnie od tego, na jakim urządzeniu przeglądają ją użytkownicy.
10. Nadmierne animacje
Lubisz efektowne animacje? Ja też! Ale pamiętaj, że nie wszyscy użytkownicy mogą komfortowo z nich korzystać. Niektóre osoby mogą doświadczać mdłości, bólu głowy lub napadów padaczkowych w wyniku nadmiernego ruchu na stronie.
Zadbaj, aby animacje na Twojej stronie nie przeszkadzały użytkownikom. Daj im możliwość wyłączenia lub ograniczenia efektów ruchowych, np. dzięki funkcji prefers-reduced-motion. To prosty sposób, aby uczynić Twoją witrynę bardziej przyjazną.
Podsumowanie
Dostępność to nie jest coś, co należy traktować jako “dodatek” do naszej strony. To fundamentalna kwestia, o której musimy myśleć już na etapie projektowania. Tylko wtedy stworzymy witryny, z których będą mogli korzystać wszyscy użytkownicy, niezależnie od ich możliwości.
Mam nadzieję, że te 10 najczęstszych błędów, które wymieniłem, pomoże Ci uniknąć wielu problemów. Pamiętaj, że dostępność to proces, a nie jednorazowe działanie. Regularnie testuj swoją stronę, doskonal ją i bądź otwarty na naukę. To się naprawdę opłaca!
Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej na temat dostępności, zajrzyj na stronę główną naszej firmy. Znajdziesz tam więcej porad i wskazówek, jak tworzyć wciągające i funkcjonalne produkty cyfrowe. Do zobaczenia!
