Testowanie zgodności z WCAG 2.1
Zapewnienie internetowej dostępności dla wszystkich
Usiądź wygodnie, bo mam dla Ciebie prawdziwą perełkę! Jako projektant stron internetowych, pewnie myślisz, że znasz wszystkie aspekty tworzenia dostępnych cyfrowo serwisów. Ale czy naprawdę jesteś przygotowany na nadchodzące zmiany w standardach dostępności? Jeśli nie, to koniecznie przeczytaj ten artykuł do końca, bo zaraz odsłonię przed Tobą sekrety testowania zgodności z WCAG 2.1.
Wiem, że temat dostępności może brzmieć nieco nudno, ale uwierz mi – to naprawdę fascynująca dziedzina! Wyobraź sobie, że Twoja strona internetowa staje się bramą do cyfrowego świata dla osób z różnymi niepełnosprawnościami. To ogromna odpowiedzialność, ale także wielka satysfakcja, kiedy uda Ci się sprawić, że Twój serwis jest w pełni dostępny.
Zanim jednak zagłębimy się w niuanse WCAG 2.1, pozwól, że opowiem Ci pewną historię. Kilka lat temu, podczas pracy nad stroną dla organizacji charytatywnej, miałem okazję poznać Maję – młodą kobietę poruszającą się na wózku inwalidzkim. Pamiętam, jak z radością testowała naszą stronę, z każdym kliknięciem odkrywając nowe możliwości. A kiedy w końcu powiedziała, że wreszcie może bez problemu skorzystać z serwisu, wiedziałem, że włożyliśmy w to projekt całe serce. To było prawdziwe źródło satysfakcji!
Od tamtej pory uświadomiłem sobie, jak ważna jest dostępność cyfrowa. I choć może to brzmi banalnie, to właśnie dlatego chcę Ci w tym artykule przybliżyć to zagadnienie. Bowiem dzięki odpowiedniemu testowaniu i wdrażaniu standardów WCAG, Ty również możesz stworzyć strony, które otworzą drzwi do cyfrowego świata dla wszystkich użytkowników. Gotowy? To ruszajmy!
Poznajemy WCAG 2.1
Pewnie zastanawiasz się, co to w ogóle jest WCAG. Cóż, to nic innego jak zbiór wytycznych stworzonych przez World Wide Web Consortium (W3C) – organizację odpowiedzialną za tworzenie standardów internetowych. WCAG to skrót od Web Content Accessibility Guidelines, czyli Wytyczne dotyczące Dostępności Treści Internetowych.
WCAG 2.1 to najnowsza wersja tych wytycznych, opublikowana w 2018 roku. To istotne uaktualnienie, ponieważ zawiera dodatkowe kryteria, które mają na celu poprawę dostępności stron internetowych dla osób z różnymi niepełnosprawnościami. Mówimy tu między innymi o:
- Ulepszeniach dla osób słabowidzących i niewidomych
- Obsłudze urządzeń mobilnych
- Lepszej nawigacji i orientacji w treści
- Wytycznych dotyczących treści w formacie wideo i audio
Dzięki temu WCAG 2.1 jest bardziej kompleksowe i uniwersalne, co przekłada się na lepsze doświadczenie użytkowników z różnymi potrzebami.
Żeby lepiej zrozumieć, czym jest WCAG 2.1, wyobraź sobie, że budujesz dom. Standardy dostępności to nic innego jak zbiór przepisów budowlanych, które musisz wziąć pod uwagę, aby Twój dom był bezpieczny i funkcjonalny dla wszystkich mieszkańców. Podobnie jest z WCAG – to zbiór wytycznych, które pomagają Ci stworzyć stronę internetową dostępną dla wszystkich użytkowników.
Zasady WCAG 2.1
WCAG 2.1 opiera się na czterech podstawowych zasadach, które określają, jaka strona internetowa jest dostępna:
- Percepcja – Informacje i elementy interfejsu użytkownika muszą być przedstawione w sposób, który użytkownicy mogą odebrać.
- Funkcjonalność – Elementy interfejsu użytkownika i nawigacja muszą być funkcjonalne.
- Zrozumiałość – Informacje i sposób działania interfejsu użytkownika muszą być zrozumiałe.
- Solidność – Treść musi być na tyle solidna, aby mogła być interpretowana w niezawodny sposób przez różne aplikacje użytkowników, w tym technologie wspomagające.
Te cztery zasady to podstawa, na której opierają się konkretne wytyczne WCAG 2.1. Warto je zapamiętać, ponieważ będą one naszym drogowskazem podczas testowania dostępności.
Poziomy zgodności WCAG 2.1
WCAG 2.1 wyróżnia trzy poziomy zgodności:
-
Poziom A – to minimum wymagań, które muszą być spełnione, aby strona internetowa była w miarę dostępna. Ten poziom zapewnia podstawową dostępność, ale może wciąż być problematyczny dla niektórych użytkowników.
-
Poziom AA – to standard, który powinien być osiągnięty. Strony zgodne z tym poziomem są dostępne dla większości użytkowników z różnymi niepełnosprawnościami.
-
Poziom AAA – to najwyższy poziom zgodności, który zapewnia maksymalną dostępność. Jednak jego osiągnięcie może być bardzo wymagające, a czasem nawet niemożliwe dla niektórych typów stron.
W praktyce, większość organizacji celuje w poziom AA, ponieważ jest to standard, który zapewnia dobrą równowagę między dostępnością a wysiłkiem potrzebnym do jego osiągnięcia. Ale oczywiście im wyższy poziom, tym lepsza dostępność Twojej strony.
Narzędzia do testowania zgodności z WCAG 2.1
Dobrze, masz już podstawową wiedzę na temat WCAG 2.1. Teraz czas przejść do sedna – czyli testowania zgodności Twoich stron internetowych. Na szczęście nie musisz tego robić ręcznie, bo istnieje wiele narzędzi, które mogą Ci w tym pomóc.
Jednym z nich jest ANDI (Accessibility Nutrition Information Display) – darmowe rozszerzenie do przeglądarki, które pozwala na kompleksową analizę dostępności strony. ANDI sprawdza zgodność z WCAG 2.1 i generuje szczegółowy raport z informacjami, co należy poprawić.
Innym przydatnym narzędziem jest oficjalna polska wersja wytycznych WCAG 2.1. Możesz po prostu przeciągnąć ten link na pasek zakładek swojej przeglądarki i mieć stały dostęp do pełnej specyfikacji.
Jeśli wolisz bardziej zautomatyzowane rozwiązania, sprawdź narzędzia do automatycznego testowania dostępności rekomendowane przez Polski Rząd. Dzięki nim możesz łatwo zidentyfikować problemy z dostępnością na Twojej stronie.
Pamiętaj, że testowanie zgodności z WCAG 2.1 to nie jednorazowa czynność. To raczej proces, który powinien towarzyszyć Ci na każdym etapie projektowania i tworzenia strony internetowej. Tylko wtedy możesz mieć pewność, że Twój serwis jest w pełni dostępny.
Kluczowe obszary testowania
Dobra, teraz когаć do konkretów. Jakie obszary musisz przetestować, aby sprawdzić zgodność Twojej strony z WCAG 2.1? Oto najważniejsze kwestie, na które warto zwrócić uwagę:
-
Teksty alternatywne (alt-text): Upewnij się, że wszystkie grafiki, zdjęcia i ikony mają prawidłowo opisane teksty alternatywne. Dzięki temu użytkownicy niewidzący lub słabowidzący będą mogli zrozumieć zawartość obrazów.
-
Dostępność nagłówków: Prawidłowa struktura nagłówków (h1, h2, h3 itd.) ułatwia nawigację po stronie i pomaga użytkownikom zrozumieć jej logiczną organizację.
-
Kontrast kolorów: Zbadaj, czy kolory tekstu i tła zapewniają wystarczający kontrast, aby były czytelne dla osób słabowidzących.
-
Dostępność multimedialnych treści: Upewnij się, że filmy i nagrania audio mają napisy lub transkrypcje, umożliwiając osobom niesłyszącym lub słabosłyszącym korzystanie z tych treści.
-
Dostępność formularzy: Sprawdź, czy formularze na Twojej stronie mają odpowiednio oznaczone pola, a przesyłanie danych jest intuicyjne dla użytkowników z różnymi niepełnosprawnościami.
-
Dostępność interfejsu: Oceń, czy interfejs Twojej strony jest w pełni funkcjonalny bez użycia myszy, co umożliwia nawigację po niej za pomocą klawiatury.
-
Responsywność: Upewnij się, że Twoja strona internetowa jest dobrze zoptymalizowana pod kątem urządzeń mobilnych, tak aby była dostępna dla osób korzystających z różnych sprzętów.
Oczywiście to tylko najważniejsze obszary – WCAG 2.1 zawiera znacznie więcej szczegółowych wytycznych, które warto przeanalizować. Ale te kluczowe elementy dadzą Ci solidny punkt wyjścia do kompleksowego testowania dostępności.
Proces testowania krok po kroku
Dobra, teraz gdy znasz już podstawy WCAG 2.1 i masz na uwadze kluczowe obszary testowania, pora na praktyczne wskazówki. Oto mój sprawdzony proces, który pomógł mi w stworzeniu w pełni dostępnych stron internetowych:
-
Zaplanuj testy: Zdefiniuj cele testów i harmonogram. Określ, które strony lub funkcje będziesz sprawdzać i na jakim poziomie zgodności (A, AA lub AAA).
-
Wykorzystaj narzędzia: Skorzystaj z narzędzi, takich jak ANDI, aby przeprowadzić automatyczne testy zgodności z WCAG 2.1. Dzięki temu szybko zidentyfikujesz obszary wymagające poprawy.
-
Przetestuj manualnie: Nie polegaj wyłącznie na automatycznych narzędziach. Przeprowadź również testy manualne, symulując korzystanie z Twojej strony przez osoby z różnymi niepełnosprawnościami. Wykorzystaj do tego klawiaturę, czytniki ekranu lub powiększenie zawartości.
-
Zbierz informacje zwrotne: Zaangażuj użytkowników z niepełnosprawnościami i poproś ich o opinię na temat dostępności Twojej strony. Ich cenne spostrzeżenia pomogą Ci ulepszyć serwis.
-
Napraw zidentyfikowane problemy: Na podstawie wyników testów, wprowadź niezbędne poprawki, aby podnieść poziom zgodności Twojej strony z WCAG 2.1.
-
Powtarzaj testy: Nie traktuj testowania dostępności jako jednorazowej czynności. Regularnie sprawdzaj swoją stronę, ponieważ może ona ulec zmianom, a nowe wersje WCAG mogą wprowadzać dodatkowe wymagania.
Pamiętaj, że proces testowania dostępności może wydawać się czasochłonny, ale to inwestycja, która się zwróci. Dzięki niej Twoja strona internetowa będzie otwarta na potrzeby wszystkich użytkowników, a Ty zyskasz grono lojalnych klientów, którzy docenią Twoje zaangażowanie w dostępność cyfrową.
Korzyści z dostępności
Na koniec chciałbym podkreślić, dlaczego warto włożyć wysiłek w dostosowanie Twoich stron do standardów WCAG 2.1. Oto kilka kluczowych korzyści:
-
Poszerzenie grona odbiorców: Gdy Twoja strona będzie dostępna dla osób z różnymi niepełnosprawnościami, zyskasz dostęp do nowych grup klientów, którzy wcześniej nie mogli skorzystać z Twoich usług.
-
Lepsza pozycja w wyszukiwarkach: Wiele wyszukiwarek, takich jak Google, premiuje strony o wysokiej dostępności, co przekłada się na lepsze pozycjonowanie.
-
Zgodność z prawem: W wielu krajach, w tym w Polsce, istnieją przepisy nakładające obowiązek zapewnienia dostępności cyfrowej. Spełnienie tych wymagań chroni Cię przed sankcjami.
-
Poprawa doświadczenia użytkowników: Dostępne strony internetowe są nie tylko bardziej inkluzywne, ale także po prostu lepsze w użytkowaniu. Wszyscy użytkownicy, niezależnie od niepełnosprawności, docenią intuicyjną nawigację i czytelną prezentację treści.
-
Budowanie wizerunku społecznie odpowiedzialnej firmy: Troska o dostępność cyfrową świadczy o Twoim zaangażowaniu w tworzenie inkluzywnego internetu. To może być silny atut w budowaniu pozytywnego wizerunku Twojej marki.
Podsumowując, inwestycja w testowanie i zapewnianie zgodności z WCAG 2.1 to nie tylko obowiązek, ale przede wszystkim ogromna szansa na rozwój Twojego biznesu. Pamiętaj, że nie ma nic ważniejszego niż umożliwienie wszystkim użytkownikom korzystania z Twojej strony internetowej. To prawdziwa droga do sukcesu w dzisiejszym cyfrowym świecie.